Verslag van School vogelexcursies De Onlanden 25 mei en 1 juni 2023

Door: Gids Henk de Lange

Alle foto's zijn van Henk de Lange tenzij anders vermeld!

Excursies Erasmusschool 2023

Voor de Erasmusschool in Groningen was het een mooie afwisseling om eens met leerlingen van de school een vogelexcursie te doen, en dat is er eentje in De Onlanden geworden. Het wordt verdeeld over twee dagen: 25 mei en 1 juni.

Excursie 25 mei 2023

Om 10:30 hebben we afgesproken te starten vanaf de parkeerplaats achter “De Onlanderij” bij de beheersboerderij van Natuurmonumenten.

Iets verlaat door een wegomlegging ontmoet ik de groep, bestaande uit 3 leerkrachten een stagiair en 13 leerlingen.

De leerkrachten hebben op school al een leuk voorbereidende les gehad en op deze manier de leerlingen een beetje voorbereid. Ik deel de kijkers uit en als iedereen voorzien is ga ik van start. Als ik even vraag wie er al eens vogels heeft gekeken gaan er twee handen de lucht in, dus daar valt nog wat te winnen 😊.

Bij deze groepen gaat het vooral om interesse te wekken in vogels kijken en te laten zien dat dat ook erg leuk kan zijn, te beginnen met de algemenere soorten en daar iets over te vertellen. Het aantal soorten is hierbij van onderschikt belang.

Allereerst vertel ik dat vogels kijken eigenlijk maar half de lading dekt. Hert begint namelijk eerst al met vogels luisteren, wat een heel belangrijk onderdeel is van het vogels kijken. En ik leg ook uit dat mannetjes vooral vaak hoog in de toppen van bomen of stuiken zitten om te zingen en hun territorium duidelijk te maken dat er geen plek is voor een ander mannetje en die maar even verder moet zoeken.

En alsof hij me even helpt komt er op dat moment mooi een Grasmus boven in de top van de boom zitten die iedereen al mooi kan bekijken. Daarna lopen we naar achteren naar de dijk en daar zien we een Merel op het gras hippen en horen we o.a. Vink, Tuinfluiter(2x versnelde Merel) Tjiftjaf en Fitis. Op de dijk horen we ook de Koekoek duidelijk roepen, vliegt er een Gaai en Koolmees voor ons langs en zien we verder Grauwe ganzen en Kokmeeuwen vliegen.

Rietgors, Geoorde Fuut en Kievit

Bij het zandpad aangekomen zien we zowel Boeren- als Huiszwaluwen overvliegen. Een Blauwborst schiet nog weg in het riet, maar laat zich door de drukte en teveel geluid niet meer zien. Wel is de Rietgors, Rietzanger en Kleine Karekiet wel te horen. Een Kievit laat zijn capriolen zien boven het water.

We lopen tot aan de brug vandaar hebben we mooi een aantal soorten eenden kunnen zien, zoals: Wilde Eend, Krakeend, Kuifeend, Slobeend en Tafelend. Ook een Fuut en Meerkoet evenals een Aalscholver worden gezien door de leerlingen. Een leerling vindt zelfs een Nest van een Kokmeeuw en ziet pardoes de paring nog even gebeuren, ze vindt het prachtig.

We lopen weer terug naar de auto’s omdat ze om 12 uur weer op school moeten zijn. En onderweg zien we op het laats nog even heel mooi twee Witwangsterns langs vliegen. Ik leg ze nog even uit dat dit voor vogelaars ook wel weer een speciale soort is omdat de dichtstbijzijnde broedkolonies pas in Polen liggen (naast Zuidlaardermeer dan).

En zo kijken ze nog even bij de koeien in de potstal en wordt ik bedank voor de leuke excursie, een leerling die het meest interesse had zei nog dat ze het nog leuker vond dan ze van te voren had gedacht. En ook een paar anderen vonden het toch wel leuk en bedankten mij evenals de leerkrachten. En zo hoop ik toch dat er weer een zaadje geplant is voor een vogelaar in spe 😊

Excursie 1 juni 2023

Vandaag is de groep op tijd en rond 10:30 starten we vanaf de parkeerplaats achter “De Onlanderij” met de excursie. De groep bestaat uit 12 leerlingen en 3 leerkrachten. Ik deel de kijkers uit en leg net als de eerste keer uit dat het luisteren ook een erg belangrijk onderdeel is van “vogels kijken”. Het weer is helaas een stuk minder dan verleden week, beetje miezer regen in het begin, maar later blijft het wel droog, maar zwaar bewolkt en zo’n 12 graden en een aardig windje.

Nu is het ook de Grasmus, die we als eerste horen en als we bij het dijkje staan komt daar de Fitis al snel bij. Kokmeeuwen hoor je al van ver af roepen vanuit de kokmeeuwkolonie. Ik vertel dat er bij de Kokmeeuwen honderden dode meeuwen zijn geraapt in het begin van het broedseizoen door de vogelgriep, die ook dit jaar weer op koloniebroeders toeslaat.

Een Zwarte Roodstaart roept vanaf het dak van de boerderij en in de bosjes hoor je ook de nodige Huismussen. Veldleeuwerik en Tjiftjaf zingen ook.

Een Tuinfluiter laat zich ook horen en op de hoek bij het zandpad aangekomen zit in een bosje een Bosrietzanger fanatiek te zingen. Ik leg uit dat die weer allemaal andere vogels imiteert en het op deze manier nog even wat moeilijker maakt voor ons 😊.

Bij het pad aangekomen zien we boven het pad en boven het water aan beide kanten ontzettend veel zwaluwen vliegen, het zijn 4 soorten: Huiszwaluw, Boerenzwaluw, Oeverzwaluw en Gierzwaluw(die eigenlijk niet onder de zwaluwen valt, maar een aparte soort is), ze vangen vooral mugjes en kleine insecten die rondvliegen.

Als eenden zien we De Wilde Eend, Krakeend, Slobeend, Wintertaling en Kuifeend. Bij het bruggetje zitten ook vrij dichtbij en goed te zien een paar Geoorde Futen. Zowel een Blauwe als Grote Zilverreiger zijn goed te zien als ze langs vliegen.

Grote Zilverreiger, Rietgors en Witwangstern

Langs het pad zien we wel even kort een Blauwborst, die helaas met de rug naar ons toe zit en daar na weg vliegt en lager in het riet gaat zitten. Door de wind blijven de rietvogels laag en zijn lastig te zien vandaag. We horen wel Kleine Karekiet, Rietgors en Rietzanger. Eén Witwangstern komt ook nog even mooi langs vliegen.

Als sommigen het te koud krijgen lopen we toch terug naar de boerederij en zien bij de koeien een paartje Fazant rondscharrelen. Een Spreeuw komt uit een omgevallen boom, waar die waarschijnlijk een nest in heeft zitten. De vink roept uit de bomen naast de boerderij.

Als we nog even een extra rondje lopen om een andere boerderij over het dijkje terug naar de auto, zien we toch nog even kort een Grasmus in de boomtoppen zitten. Op het gras een paartje Merel en in de bomen worden zien we jonge Pimpelmezen gevoerd worden door de ouders met rupsjes. In de hoge bomen horen we de Zwartkop(1x versnelde Merel) en de Tuinfluiter (2x versnelde Merel) even simpel gezegd.

Helaas laten de roofvogels het op beide dagen geheel afweten, in het uurtje dat we beide dagen hebben geen enkele gezien.

Als we bij de auto aankomen begint het weer zachtjes te miezeren, dus hebben we precies in een droge periode gelopen. De leerlingen en Leerkrachten bedanken voor de excursie en de meeste vinden het al lekker om even buiten te lopen in de natuur. En zo zijn er in dit groepje ook wel een paar die het volgens mij wel leuk vonden, dus wie weet komt het een van hun nog eens van pas later 😊

Ondanks dat het niet zo zeer om de aantallen ging, hebben we in die 2 uur en korte wandeling toch nog mooi 55 soorten kunnen zien en of horen.

Wilt u ook wel eens zo'n mooie excursie mee beleven met mij als gids, kijk dan bij Birds4You voor informatie en opgave: https://birds4you.nl/winkel/excursie-van-birds4you-met-gids-henk-de-lange/#tab-reviews

Soortenlijst:

Geoorde Fuut
Fuut
Aalscholver
Grote Zilverreiger
Blauwe Reiger
Knobbelzwaan
Grauwe Gans
Grote Canadese Gans
Nijlgans
Wilde Eend
Krakeend
Slobeend
Wintertaling
Tafeleend
Kuifeend
Fazant
Meerkoet
Scholekster
Kievit
Tureluur
Kokmeeuw
Zilvermeeuw
Witwangstern
Houtduif
Koekoek
Gierzwaluw
Veldleeuwerik
Oeverzwaluw
Boerenzwaluw
Huiszwaluw
Witte Kwikstaart
Winterkoning
Roodborst
Blauwborst
Gekraagde roodstaart
Zwarte Roodstaart
Zanglijster
Merel
Tuinfluiter
Zwartkop
Grasmus
Rietzanger
Kleine Karekiet
Bosrietzanger
Fitis
Tjiftjaf
Koolmees
Pimpelmees
Ekster
Zwarte Kraai
Spreeuw
Huismus
Vink
Putter
Rietgors