Noordoost Polen – Biebrza en Bialowieza (Agro Natura) week 19/20 2024

Door: reisleider Henk de Lange

Alle foto's zijn van Henk de Lange tenzij anders vermeld

Vrijdag 10 mei

Vandaag gaan we op reis naar Noordoost Polen voor de 10 daagse vogelreis Biebrzamoerassen en oerbos van Bialowieza, welke al sinds 1997 op het programma staan van Agro Natura. Veel Nederlanders hebben door de jaren heen deze prachtige reis al ondernomen. Zelf ben ik daar ook een van. In 2001 ben ik er zelf met Rikus Hulscher(eigenaarAgro Natura) heen geweest als deelnemer en nu mag ik dus mee als reisleider. Iets wat ik toendertijd al eens dacht, maar niet gedacht dat het ooit werkelijkheid zou worden 😊.

We vertrekken om 11:18 met de trein vanaf Deventer naar Berlijn. Iedereen is gelukkig op tijd en zo ontmoeten we elkaar op het station van Deventer. We hebben er allemaal enorm veel zin in en kijken uit naar de natuur die daar te beleven valt.

De treinreis verloopt voorspoedig. In Berlijn stappen we over naar de volgende trein en om 20 uur zitten we aan de lekkere maaltijd in het restaurant “Lokalna” bij het station van Szczecin. We hebben voldoende tijd want net iets voor 23 uur nemen we de nachttrein naar Warschau.

Zaterdag 11 mei

Om 6:30 komen we aan op het hoofdstation van Warschau en om 7 uur krijgen we het huurbusje mee voor de komende dagen. En zo rijden we via Lomza (koffie drinken) langs de westkant van de Biebrza naar onze eerste locatie, een prachtige verbouwde boerderij van Rikus in Wólka Karwowska. De route is zo’n 280 km met de bedoeling ergens tussen 17 en 18 uur aan te komen.

Biebrza Vallei

Gele Kwikstaarten, Kraanvogels, Visdief en Grasmus

Via Bronowo rijden we de natte graslanden van de rivier Narew binnen en net over de eerste brug stoppen we bij een plek waar tot voorheen een kijktoren stond. Hier zien we al snel een leuke groep Kemphanen rondvliegen.

Achterin het veld loopt een paartje Kraanvogels. Boven de Narew zelf komt af en toe een Visdief voorbij. Enkele Roodbuikvuurpadden zijn hier te horen uit de plasjes, waar ook een Grote Karekiet er driftig op los krast. Een Veldleeuwerik laat zich ook van zijn beste kant horen en gaat steeds hoger de lucht in.

kijken naar de rondvliegende Kemphaantjes, Rietgors, Paapje en Patrijs

Op het zandpad zitten een paar Gele Kwikstaarten en vanuit de bosjes is de eerste Noordse Nachtegaal al te horen en een Fitis. 200 meter verder stoppen we even weer om te kijken wat er op takjes in het gras zit. Het lijkt een Rietzanger en in een boompje zingt de Rietgors fanatiek. Langs een paar bomen in het gras daaronder laat een Kwartelkoning zijn “crex crex” uitbundig horen.

Als we onderweg verder naar een picknickplek rijden horen en zien we o.a. Grasmus, Braamsluiper, Tjiftjaf, Fitis, Zwartkop, Geelgors en Noordse Nachtegaal. Langs het zandpad op een paar takjes zit een Paapje en even verder maken twee Patrijzen zich uit de voeten.

Visdief in beeld! en de Klapeksters die af en aan vliegen met voer, hier eentje met een hagedis in de bek

Bij de picknickplek kijken we even rustig rond en eten een broodje. Ook hier zitten een paar Visdieven op een rode paal in de rivier. Als we rondlopen zien we daar een paartje Klapekster af en aan vliegen met voer in de bek voor hun jongen, die je ook hoort als je dichtbij staat. En even later komt er zelfs een zingende Ortolaan in de boom zitten, echter te kort voor een goede foto.

Als we verder gaan zien we een Valkje hoog in de bomen zitten, dat blijkt een Boomvalk te zijn. Ook een Torenvalk vliegt voorbij. De Noordse Nachtegalen blijf je hier overal horen, waar je ook loopt, het barst er van hier en dat zal de komende dagen in dit gebied achteraf ook zo blijven! Ook zweeft er zowel een Bruine- als een Blauwe Kiekendief voorbij tijdens de autorit.

Ruś, Zwarte Roodstaart, en nog een Paapje op de paal in Ruś

In Ruś koop ik voor de dagen dat we hier zijn voor 9 personen genoeg kaartjes die ik contant moeten afrekenen. Een Zwarte Roodstaart die in een struikje zit rijden we voorbij en ook een Paapje dat op een paaltje zit. We stoppen iets verderop bij een hoge heuvel waar je een prachtig uitzicht hebt over het gebied waar de Narew over gaat in de Biebrza.

Ooievaars, Grote Zilverreigers en Kraanvogels in het plas-dras gebied

Aan de overkant lopen o.a. Grote Zilverreigers, Ooievaars en Kraanvogels. Ook zie je daar een paar baltsende Kieviten en hoor je de Tureluur. Een Zwarte Ooievaar cirkelt er met een paar gewone Ooievaars omhoog. Verder langs het pad stuiten we weer op een Paapje op een paaltje, die steeds een paar paaltjes opschuift al we naar voren rijden.

Vanaf de heuvel een goed uitzicht over de Biebrza vallei en de Narew, kijktoren bij Burzyn en dansende mugjes bij zonsondergang 

En als we weer terug op een weggetje uitkomen, proberen we nog een Ortolaan te horen of te zien te krijgen maar dit lukt hier helaas niet. Wel in een weiland rennen weer twee Patrijzen weg. En op een stuk verder zit een mannetje Tapuit, een heel eind verder na het dorp “Łoje-Awissa” waar we het riviertje de “Wissa” oversteken, horen we wel weer een Ortolaan in een hoge boom zingen, maar als we uitstappen houdt die er mee op.

Daarna is het al aardig laat in de middag geworden en rijden nu door naar de boerderij in Wólka Karwowska waar we verwelkomt worden door de twee lieve gastvrouwen die de komende 4 dagen voor ons gaan zorgen. Een Koekoek laat zich hier ook nog even horen.

Om 19:00 uur schuiven we aan tafel en genieten van een lekkere warme maaltijd waar iedereen zin in heeft en zoeken de meesten redelijk op tijd hun bed op.

Zondag 12 mei

Voor het ontbijt lopen we naar de bosrand vlak bij de boerderij, daar zingt ook van alles en zien we verschillende vogels. Zo is er een paartje Grauwe Klauwier aanwezig, zingt de Noordse Nachtegaal het hoogste lied. Ook de Wielewaal komt langs maar blijft in de dekking.

De bosrand en de boerderij, Zanglijster en klein riviertje onderweg

Zo is er verder Grasmus, Vink, Veldleeuwerik, Zwartkop, Braamsluiper, Appelvink, Winterkoning, Tuinfluiter, Koolmees, Merel Fluiter, Tjiftjaf, Zanglijster en Roodborst te zien en of te horen. En een Koekoek laat zich nadrukkelijk horen als we weer bij de boerderij zijn.

Paartje Grauwe Klauwier, mannetje Grauwe Klauwier, in vlucht, Koekoek en zingende Geelgors

Biebrza - midden-bekken

Na het ontbijt gaan we het rondje midden-bekken van de Biebrza rijden, zo’n 120km. Als we net het riviertje de Netta over zijn stoppen we om buiten de bus te kijken. Er krassen hier zeker zo’n drie Grote Karekieten, en in het boompje naast de auto zit een Geelgors de hele tijd te zingen. Ook hier natuurlijk Noordse Nachtegalen en een eerste Spotvogel. Putters en Groenling zitten in de bomen.

Rivier de Netta, Grauwe Gors en zingende Grote Karekiet

Als we weer zijn ingestapt zien we 100 meter verder een Klapekster en een Grauwe Gors op het draad zitten en op een mestbult twee Raven. Bij Kopytkowo staan we tegenover het “rode moeras” waar vanaf deze kant een wandeling mogelijk is daar naar toe, een paar kilometer dwars door het moeras. We doen dit niet omdat je op het moeilijkste punt mogelijk tot de knieën door het water moet tussen allerlei boomwortels door.

Bij Kopytkowo, klepperende Ooievaars, Ringmus en Raaf 

Maar er zitten een paar Gele Kwikstaarten en Ringmussen en een Bruine Kiekendief en Buizerd vliegen in de lucht. Op een takje zit een Graspieper in het natte gras. Op de paal klepperen de Ooievaars er op los, waaronder zoals op veel plekken de Ringmussen weer huizen, gezellige boel daar! Ook een paar Kneutjes vliegen voorbij.

De sluisjes van Debowo, Knobbelzwanen en houten beeld van de Bever die er woont

Bij de sluisjes van Debowo kijken we ook even rond. Er vliegen Boeren- en Huiszwaluwen rond en op de Biebrza dobberen een stuk of 25 Knobbelzwanen. Ook een Grote Bonte Specht en een Europese Kanarie wordt hier gezien en gehoord, naast de Noordse Nachtegaal en Wielewaal die er te horen zijn. Een Witte Kwikstaart hipt op de weg. onderweg wordt er een beker uitgereikt aan de beste visser!

Visser gaat er met de beker vandoor, bruggetje over de Biebrza en de natte graslanden 

In het plaatsje Goniadz eten we onze broodjes op bij een platform met uitzicht over de Biebrza-vallei. Er vliegen een paar groepjes Kemphanen rond aan de overkant. En ook daar, wat verder weg, is met de telescoop een aantal soorten Sterns te zien.

Platform bij Goniadz met fraaie muurschildering en een grote groep Kemphanen vliegt rond boven de Biebrza

Zo zien we daar Witvleugelsterns, Witwangsterns en Visdieven. Ook in het moeras zijn baltsende Kieviten te zien en een Tureluur laat zich horen. Boven ons verschijnt heel even een Sperwer die achterna gezeten wordt door een paar Bonte Kraaien. Fitissen zitten te roepen in de bosjes.

Cultuurcentrum Goniadz, langs de oever van de Biebrza en de brug naar een vogelkijktoren

Als we naar de brug lopen zien we in het moeras ook een aantal Ooievaars staan met een Kraanvogel. De deelnemers onder begeleiding van een lokale hond lopen verder naar een vogelkijkhut en ik haal de auto op. Vanuit de hut staat er een Reebok rustig in het moeras ons aan te kijken.

De Vogelkijktoren met ver uitzicht over de Biebrza-vallei en een Reebok die daar in het veld ons aan staat te kijken

Militairen aan het oefenen, muurschilderingen aan de buitenkant van het informatiecentrum en opgezette dieren binnenin

Vlak voordat we bij het informatiecentrum aankomen oefenen er militairen in het bos. Bij het informatiecentrum zit een Grauwe Vliegenvanger in de hoge bomen. In het informatiecentrum bekijken we een korte maar fraaie presentatie over de Biebrza door de seizoenen heen.

De Kemphanen zijn prachtig geschilderd op een lang bord bij de parkeerplaats van het informatiecentrum

Op weg naar het vlonderpad bij Osowiec kijken we nog even bij een kijkplateau, daar is het rustig en komt een politieboot voorbij varen. Wel Grote Karekiet en Noordse Nachtegaal zijn er te horen.

kijkplateau, politieboot, en begin van het vlonderpad 

We lopen het rondje van het vlonderpad met de hoop op Buidelmezen die hier zitten. Slechts een paar van ons zien ze. Het is zondag en redelijk druk met gezinnen met kinderen die hier het vlonderpad heen en weer lopen, de terugweg is namelijk langs de weg. Wat hier prachtig te horen is, het concert van een heel koor Roodbuikvuurpadden.

Bruine Kiekendief, Tafeleend, Tjiftjaf en Buizerd

Een Tjiftjaf zingt hier ook, en een Bruine Kiekendief komt hier over, evenals een Buizerd een stuk verder. Zo halverwege het vlonderpad is er wel een Kleine Waterhoen te horen een paar meter naast het pad, deze soort zien is een andere uitdaging. Een Zomertaling vliegt op uit de begroeiing en op een plasje zwemmen zowel een paartje Krakeend en Tafeleend.

De meeste deelnemers lopen het vlonderpad terug en ik loop met een deelnemer terug langs de weg. Een Engelsman zit om een praatje verlegen en houdt een heel verhaal over de Noordse Nachtegaal en hoe hij die eens ergens in Engeland heeft gezien.

We zien teruglopend heel mooi vrij een Braamsluiper zingen en er vliegt een Zwarte Specht voor onze neus langs die wat later blijkt ook door de andere deelnemers is gezien omdat hij die richting op vloog (zie foto).

Kijkplateau en uitkijktoren langs vlonderpad, rivier de Biebrza en vrij verse pootafdruk van een Eland, zie muntstukje voor grootte!

De deelnemers lopen daarna door naar een vogelkijktoren net over het spoor en ik loop samen met de andere deelnemers over het spoor nog een pad op een stuk naar achteren. Daar zien we onder andere verse pootafdrukken van een Eland.

In de bosjes Geelgors, maar helaas is in deze omgeving geen Roodmus te horen op dit moment hoewel dit wel het gebied is waar die zit. Wel een Koekoek vrouwtje is er te horen, die maakt een heel ander geluid wat lijkt op een Dodaars. De Grote Karekieten en Noordse Nachtegalen hoor je hier natuurlijk ook. Onderweg op deze route hebben we ook nog een Blauwe Kiekendief gezien en nog een Klapekster.

Grauwe Vliegenvanger bij informatiecentrum , Zwarte Specht bij vlonderpad en Vos bij bosrand achter de boerderij (foto's @Willie Smeenk)

En na het avondeten op de boerderij lopen een aantal deelnemers nog even naar de bosrand. Sommigen zien daar prachtig een Vos en de laatsten zien nog een paar Houtsnippen knorrend uit de het bos komen vliegen in de schemer, waar ook de Grauwe Klauwieren nog weer aanwezig zijn.

Maandag 13 mei

Voor het ontbijt nog even naar de bosrand gelopen, en daar hoor en zie je dezelfde soorten als gisteren. Aanvullend nog zingende Veldleeuwerik en Raven en is er een roepende Hop te horen wat verder weg. Een paar Kraanvogels staan te trompetteren langs de bosrand wat verder weg en een Ree kijkt ons aan.

De trompetterende Kraanvogels, Ree, en de Hop tijdens de wandeling (foto's @Willie Smeenk)

Ook komen er een paar Ooievaars aangevlogen en strijken neer naast een klein stroompje dat door het land loopt op zoek naar kikkers wellicht? Bij de boerderij wordt een Bonte Vliegenvanger gezien en gehoord.

Kanotocht over de Jegrznia

We maken ons op voor een leuke kanotocht deze morgen over een kleine rivier de Jegrznia. Als alles is ingepakt en de kano’s opgeladen brengt Andrzej ons naar het startpunt. Twee deelnemers kanoën niet mee, maar worden onderweg afgezet zodat zij een wandeling kunnen maken naar het eindpunt van de kanotocht. Zij zien onderweg o.a. een Hop, een Vos en een dode Bosuil langs het pad liggen.

Met 3 Canadese Kano's varen we de Jegrznia af

We kanoën rustig de rivier af en het is echt genieten van de rust en schoonheid en de vogelgeluiden tijdens de tocht. Het barst hier echt van de Grote Karekieten in het riet, die hoor en zie je hier meer dan de Rietgors of Rietzanger. Een Grauwe Klauwier zit in een boompje naast een brug onderweg en een Grote Zilverreiger vliegt op van de waterkant. Vanuit de hoge populieren klinkt de roep van de Wielewaal meermalen.

Rietgors, Grote Karekiet, Grauwe Klauwier en Grote Zilverreiger

Onderweg zien we een Hop op het land en horen we meerdere Wielewalen “dudeljo” roepen. Ook wordt de “hoemp” van de Roerdomp gehoord. Als we langs een bosrand varen vliegt er een Zwarte Specht voorbij en hoor je daar ook weer de Noordse Nachtegaal.

Daarnaast zien en of horen we o.a. nog Geelgors, Zwartkop, Grasmus, Braamsluiper, Tuinfluiter en Bosrietzanger. Ook een Buidelmees wordt nog kort gehoord. Een van de deelnemers ziet nog een Zwarte Stern voorbij komen van achter ons vandaan, maar vliegt de andere kant op.

Mooie rivier, Grote Zaagbek(vrouw), Witte Kwikstaart en Koekoek

En dan ineens hoor je een bekend geluid waar je hier niet echt op rekent en zo uit het niets komt daar zo maar een prachtig groepje Bijeneters (8 stuks) roepend over ons heen vliegen, geweldig! Dat geluid ook! Het gaat me net te snel en het overviel me om een foto te maken 😊.

Op het riviertje zelf hebben we al een paar keer Grote Zaagbekken zien wegvliegen telkens als we dichterbij komen, maar nog best wel op afstand. En als we bijna bij het eindpunt aankomen horen we een Kwartelkoning raspen.

De andere twee deelnemers hebben ook de Kwartelkoning gehoord. Bij de brug waar we uitgestapt zijn schiet ook nog een Witgatje weg en scharrelt een Witte Kwikstaat rond. Een Koekoek komt aanvliegen en gaat prachtig op een kale tak vlakbij zitten, echter hij ziet ons en vliegt binnen 1 seconde weer verder.

De Kano's weer opgeladen en het vervolg van het riviertje wat we niet meer afvaren

Na dit prachtig tochtje op de rivier waarvan iedereen heeft genoten laden we de kano’s weer op en gaan terug naar de boerderij waar we onze broodjes opeten met verse koffie en thee. We gaan ook erg vroeg avondeten om daarna een avondexcursie te doen naar de plek waar vroeger de Poelsnippen nog te horen en te zien waren. Zo eten we dus al om 16 uur.

Om 16 uur al aan de warme maaltijd, relaxte Vos als we de auto uitstappen, wandeling over een pad

Biebrza - Barwik

17 uur rijden we weg naar “Barwik”, dat is zo’n uur rijden en ligt aan de oostkant van de Biebrza rivier. Onderweg stoppen we niet omdat we morgen deze hele kant doen, dus we rijden rechtstreeks op ons doel af.

Vanaf kijkplateau kijken we naar de balts van de Watersnippen, bord met de Snippen die hier zitten, ook Bokje en Poelsnip, en Watersnip op een boomtop

Als we uitstappen komt er gemoedelijk een Vosje aangelopen en trekt zich weinig van ons aan en loopt rustig verder het bos in. We lopen de route richting een platform en een kijktoren. Vanaf het platform zijn op de heenweg prachtig baltsende Watersnippen te zien en te horen, er zit er zelfs eentje boven in de top van een boompje.

Ze maken dat mekkerende geluid met hun vleugels. Op de route horen we ook Spotvogel, in het bos nog Fluiters en Tuinfluiters. We moeten ons nu wel beter insmeren trouwens tegen de muggen want hoe verder de zon zakt hoe meer muggen er tevoorschijn komen, maar de “deet” houdt ze gelukkig op afstand.

De baltsende Watersnip, zie ook de staartveren waarmee hij "mekkert", kijktoren en Vossenholen voor die toren

Doorlopend naar de vogelkijktoren hoor je zowel links als rechts van je voortdurend de Watersnippen baltsgeluiden maken, met de vleugels(mekkeren) of een soort van “kloktikkend” geluid wat ook een baltsgeluid is, prachtig geluid en dat in deze sfeer. Ook zien en of horen we Grasmus, Grauwe Vliegenvanger, Koekoek, Sprinkhaanzanger en Bosrietzanger.

Grasmus, Grauwe Vliegenvanger, Geelgors en kijken vanaf de kijktoren

Bij de Kijktoren aangekomen zit er heel erg mooi een Geelgors met voer in de bek in de boom. In de verte wordt er door de telscoop een vliegende Roerdomp over het riet gezien. Ook door de telescoop zijn verschillende soorten Sterntjes te zien. Voor de hut zie je een paar grote gaten in de grond, dat lijkt op een hol van de Vos.

Poelsnippen waar je nog op hoopt worden niet gezien en niet gehoord vanaf de toren. Op de geluiden site xeno-canto https://xeno-canto.org/ had ik zelf een fragment gevonden van 2021 met een tiental baltsende Poelsnippen ergens in deze buurt. De exacte plek is niet vermeld, maar is dan wellicht nog verder het moeras in waar je nog een rondje kunt lopen naar Gugny toe. Het is te ver en dwars door de hoge vegetatie heen, geen herkenbaar pad en alleen met gps te doen, maar met een groep niet handig.

We lopen terug naar het platform nu het al aardig donker begint te worden, de muggen trekken zich al weer langzaam terug. Onderweg hoor je bijna geen Watersnippen meer, slechts een enkele, een heel verschil met de heenweg.

Genieten van de zonsondergang onder het genot van knorrende langsvliegende Houtsnippen

Op het Platform aangekomen horen we de Nachtzwaluwen weer, we hopen natuurlijk dat we ze nog zien vliegen, maar dat gebeurd niet. Wat we nu wel zien dat er regelmatig Houtsnippen voorbij vliegen, soms met het knorrend geluid.

En zo gaat met geluiden van de Houtsnippen, Noordse Nachtegalen en Nachtzwaluwen langzaam de zon onder en genieten we van deze prachtige avond en lopen rustig weer naar de auto toe in het schemerdonker.

Als we bijna bij de auto komen zien we een paar silhouetten staan in het donkere bos op het pad, in eerste instantie kijk ik met de kijker en denk eerst huh, Wisenten, maar dat kan natuurlijk niet hier! Het zijn bruine koeien met een paar stieren ertussen, tja we moeten er wel langs.

En een beetje spannend is het wel want naast de dikke stieren lopen er ook koeien met kalfjes, en ja, daar moet je ook niet tussen komen. Alles gaat gelukkig goed en de een na de andere koe gaat van het pad af, zodat we er langs kunnen. (foto @Willie Smeenk)

Aangekomen bij de boerderij horen we het geluid van veel Boomkikkers uit het waterplasje en zo stappen we om 22:30 de boerderij in en gaan lekker slapen.

Dinsdag 14 mei

Biebrza - Oostkant

Vandaag doen we een route langs de oostkant van de Biebrza en komen via de westkant weer bij de boerderij, totaal zo’n 220 km. Om half 9 gaan we op pad en doen als eerste nog even extra het vlonderpad bij Osowiec aan om nog een poging te wagen de Buidelmees alsnog te zien.

Kijktoren bij Osowiec, Geelgors die daar op zat te zingen, Tuinfluiter en Grote Zilverreiger in broedkleed(zwarte snavel)

De deelnemers lopen een stukje het vlonderpad op en daar wordt twee keer de Buidelmees gehoord, echter niet te zien. Zelf blijf ik in de buurt bij de auto omdat daar een aantal telescopen in liggen en zo langs de openbare weg is het misschien niet zo handig ze onbeheerd te laten.

Ik loop naar de kijktoren die vlak bij de weg staat, daar zit een Geelgors mooi op het puntje van het dak te zingen. Ook zijn hier Grasmus, Veldleeuwerik, Tjiftjaf, Vink, Merel, Koolmees, Fitis, Noordse Nachtegaal, Zwartkop, Tuinfluiter en Grote Zilverreiger te zien of te horen.

Uitzicht vanaf de kijktoren, rivier Biebrza, bord waarop staat dat 1 op de 6 Waterrietzangers hier huist

Als we de Biebrza zijn overgestoken rijden we naar rechts de Tsarenweg op. Onderweg kom je veel borden tegen waarop de Eland staat, telkens meer Elanden, dus de verwachtingen worden wel opgevoerd, nu nog hopen dat we een echte zien! Tijdens het foto’s maken van die borden hoor ik nog een Zwarte Mees in de dennenbomen.

De vele borden met waarschuwingen volgen elkaar op, bij een "verkeerde"ontmoeting met een Eland kom je er niet al te best af volgens de borden

Bagno Lawki

We slaan nu de wandeling bij Barwik over, die hebben we gisteravond al gedaan en rijden door naar de uitkijktoren “Bagno Lawki“. Heel in de verte vliegt een grote roofvogel, het zou een arend kunnen zijn, maar hij komt niet dichterbij. Een Spotvogel zingt hier uitbundig.

Uitkijktoren Bagno Lawki met beschermheilige SW. Franciszek

In het veld zit een Eland(zie pijl), maar is ondanks de grootte slecht te zien, later beter zichtbaar en hij moest even wat kwijt 😉

Wat wel gezien wordt is dat er links uit het bos een Eland het open veld in loopt maar dan toch nog verdwijnt tussen het riet. We hebben geduld en dat wordt beloont. Uiteindelijk loopt die helemaal naar rechts en komt op het laatste stukje mooi vrij in beeld.

De Eland verdwijnt uiteindelijk rechts weer achter de bomen  

Dat is toch wel weer een prachtige waarneming voor alle deelnemers inclusief mijzelf 😊

Dhugu Luka

1.5 km verder stoppen we bij de tweede plek en dat is het vlonderpad van “Dhugu Luka”, 400 meter lang. Deze plek staat echt bekend om de Waterrietzanger te kunnen zien. Als eerste zien we en “gewone” Rietzanger en bij het laatste platform zingt een mooi Paapje en duikt er een Watersnip de vegetatie in.

Dhugu Luka, met einde vlonderpad van 400 meter, waar het Paapje te zien was

Verder is er Grasmus, Graspieper, Fitis, Tuinfluiter en Noordse Nachtgaal te zien. Ook vliegt er ver weg een telkens biddende Buizerd en komt er een Bruine Kiekendief voorbij.

We komen natuurlijk voor de Waterrietzanger, maar na een aantal Paapjes, Gele Kwikstaarten en Rietzangers te zien krijg ik op het laatst toch nog een Waterrietzanger in de telescoop, pff gelukkig, maar was “not easy” 😉

Bij Zajki picknicken langs de oever van de Narew

Na het dorp Laskowiec richting Zajki is het normaal een goede plek voor Kemphanen en allerlei Sterntjes. Dit jaar ziet het er allemaal droog uit en is er helaas niets te zien. Bij Zajki gaan we met uitzicht op de rivier ons broodje eten. Al snel zien we hier twee Hoppen heen en weer vliegen. Boven de rivier komt er af en toe een Zwarte Stern of Visdief voorbij vliegen.

Een wegvliegende Hop en Zwarte Stern langs de rivier, weer onderweg eenTapuit en Kraanvogel

Na de lunch stoppen we net na het dorp Piaski en komen we bij een zandduingebiedje en proberen we een Duinpieper te vinden. Onderweg nog wel een mooie Tapuit op het land en ook een Kraanvogel loopt in een grasveld. Jammer genoeg zien we de Duinpieper niet in het duingebiedje. Wel zit er een Klapekster in een boompje. Als we rondlopen zien of horen we Geelgors, Grasmus en Boomleeuwerik.

zandduingebiedje bij Piaski , Klapekster, Gierzwaluw vliegt om kerktoren van Tykocin waar Spreeuw op het kruis zit ondanks de spiezen!

In Tykocin kopen we een lekker ijsje terwijl hier de Gierzwaluwen boven ons gieren. We rijden daarna door naar de zandafgraving waar altijd Bijeneters broeden, wel spannend want je weet niet of ze er nu al zijn, maar gisteren hadden we ze tijdens de kano toch over ons heen, dus dat biedt hoop!

Struinen bij de zandafgraving, Grauwe Klauwier(vrouw) en Roodbosttapuit(man)

Bij het eerste gedeelte van de afgraving zien we een paar Gele Kwikstaarten een Tapuit, een Roodborsttapuit en een Paapje. We rijden 200 meter verder en daar is een tweede afgraving die nog wel actief gebruikt wordt als afgraving. Dit gedeelte staat ook onder camera bewaking.

Wie doet nu zoiets om de Bijeneters weg te houden, jammer toch!, wel een paar mooie Gele kwikstaarten 

En de teleurstelling is groot, want hier zit geen Bijeneter meer, ze hebben er zo’n vlieger neergehangen om deze prachtige soort hier weg te houden en dat is natuurlijk zeer spijtig ;-(.

Wel is hier overigens een Nachtzwaluw te horen op dit deel van de dag is dat toch een beetje vreemd!

Góra Strękowa, Ooievaar kijk je van bovenaf in het nest en de herdenkingsplaats

Vervolgens rijden we een heel stuk verder naar Góra Strękowa waar we naar boven lopen naar een herdenkingsplaats waar de Polen in 1939 heldhaftig verzet hebben geboden aan de Duitsers, maar toch verloren waar veel mensen bij zijn omgekomen.

Vanaf de hoge heuvel kijk je prachtig bovenop het nest van een Ooievaar. In de verte zie je Kemphanen in de vallei en ook een paar Sterntjes ver weg vliegen.

Biebrza- Westkant

En als laatste vandaag gaan we nog kijken aan de westkant van de Biebrza bij Bialy Grad, daar waren we op dag 2 niet meer aan toe gekomen.

Twee volwassen Schreeuwarenden en een geringe en gezenderde Wulp (J93 geel)

Onderweg zien we in het gras prachtig twee volwassen Schreeuwarenden, die kort daarna één voor één opvliegen en stukje verderop gaan zitten en uiteindelijk uit zicht zijn. Ook loopt hier een geringe en gezenderde Wulp(J93 geel) in het veld te alarmeren. Na het melden van de ring blijkt dat de vogel hier ook in de buurt (43km) geringd is in 2020 een vrouwtje is en die al eens een uitstapje naar Frankrijk heeft gemaakt, zie hier ->J93Yellow.pdf

Kraanvogels recht over ons heen!

Weer stukje verder komen er van ver tientallen Kraanvogels aangevlogen en vliegen vlak over ons heen, geweldig!

Bialy Grad

Bij het dorpje Mścichy slaan we het 3 km lange zandpad op naar Bialy Grad, in het eerste gedeelte tot aan waar de parkgrens is hebben ze alle gaten in de weg redelijk dicht gemaakt, maar daarna doen ze er niets meer aan en komen we diepe gaten tegen. Op een gegeven moment moet iedereen er wel uit om door zo’n kuil te gaan.

Bosruiter, Ooievaars op het pad, en o.a. fraaie Kemphanen en Bonte Srandloper te zien vanaf de kijktoren

Op het pad drommen 10-tallen Ooievaars samen en hoe verder je naar achteren rijdt of loopt hoe meer sterntjes er rondvliegen 10-tallen, voornamelijk Witvleugelsterns, maar er zitten ook Zwarte Sterns en Witwangsterns tussen, wat een beleving. Bij een plas op het pad zit ook een Bosruiter en er lopen enkele Kramsvogels langs het pad.

Vanaf de kijktoren vliegt er van alles voor je langs, zo ook Witwangsterns en Kemphanen

Als iedereen uiteindelijk bij de uitkijktoren aan komt blijkt dat ze allemaal erg onder de indruk zijn van dit prachtige gebied. Aangezien we niet zoveel tijd meer over hebben bel ik Rikus maar even op, hij belt de boerderij op om het avondeten toch maar even een uur uit te stellen, zodat we wat meer tijd hebben om hier te genieten.

De mooiste Sterntjes van Europa de Witvleugelstern, hier echt fantastisch te zien!

Ook wordt de Roerdomp gehoord vanaf de toren. Vanaf de toren zijn ook prachtig weer Kemphanen te zien naast Sterntjes op de grond. Ook Bonte Strandloper en Tureluur loopt daar rond.

Weidse uitzichten over het moeras, Vogelkijktoren en teruglopen, het laatste stukje vanaf hut, waar ik niet met een volle bus langs kan rijden

Kwartelkoning is er te horen uit het moeras en uit de bomen klinkt de Wielewaal. En met deze geweldige beleving moeten we toch helaas verder naar de boerderij. Het was weer een prachtige dag met veel vogels en indrukken!

Woensdag 15 mei

Het is de dag van de verplaatsing naar de 2e verblijfslocatie van deze reis. We gaan naar het Oerbos van Bialowieza. Dit bos staat bekend als een van de laatste Oerbossen van Europe, en staat mede daardoor hoog op de lijstjes van menig natuur en vogelliefhebber.

Om 6 uur rij ik met 1 deelnemer nog even naar een plek om te zoeken naar een Ortolaan, die we niet vinden. We rijden vervolgens door naar het bruggetje waar we zijn uitgestapt met het kanoën. Daar vliegt een Oeverloper weg bij het kleine strandje.

In de boom zit een Klapekster en de Grote Karekiet en Noordse Nachtegaal zijn weer te horen. In het gras zit ook een Boomleeuwerik. Als we door een stukje bos rijden horen we een Fluiter en vliegt er een Zwarte Specht voorbij. Langs de rand staat een Ree. Bij de boerderij weer aangekomen zingt een Bonte Vliegenvanger.

Ree, Boomleeuwerik, dit keer op de grond, en de dames zwaaien ons uit

En als we ons ontbijt gehad hebben en de bus is ingepakt, bedanken we de dames voor de goede zorg tijdens ons verblijf en zwaaien ze ons om 8:30 uit. En zo zijn we op weg naar Bialowieza. Zo’n 240 km rijden waarbij we onderweg langs twee mooie plekken komen.

Kramsvogel neemt een bad langs de weg in Bialystok

Visvijvers Bialystok

Als eerste mooie plek stoppen we bij de visvijvers van Bialystok. Langs de weg in Bialystok lopen er een paar Kramsvogels in het natte gras, waarbij eentje even een lekker bad neemt. Daar lopen de deelnemers een stuk tussen de visvijvers door en ik blijf bij de auto in de buurt omdat daar nu alles in zit, dan kun je die geen lange tijd alleen laten staan.

Visdieven, Pijlstaart (foto@Willie Smeenk), Rietzanger en Geoorde Fuut(bewijsplaatje)

Als ze terug komen hebben ze wel de Roodmus gezien en “gewone” Futen. Ook vliegen er een paar Visdieven rond en Kokmeeuwen. Grote Karekieten en Noordse Nachtegaal zijn ook van de partij. Zelf loop ik even over een ander dijkje en zie vanaf daar een Roodhalsfuut in het tegenlicht. Roodbuikvuurpad laten zich ook hier horen even als een paar Boomkikkers. Een Rietzanger zingt vanuit een opgeschoten boompje.

Serie van één van de Roodhalsfuten

We besluiten om daar nog even te gaan kijken en we hebben geluk, nu zien we er zelfs meer ook aan de goede kant(licht) voor een foto zitten Roodhalsfuten, en zo zien we er in ieder geval wel zes!.

Even later zien we ook nog een Geoorde Fuut die druk aan het poetsen is, even dachten we nog aan een Kuifduiker omdat hij zo druk aan het poetsen was en net half achter wat riet zat, maar later werd die iets beter zichtbaar. En even later horen we ook nog eens de vierde soort Fuut, de Dodaars. Op de achterste plas zwemt ook nog een paartje Pijlstaart en boven het riet zweeft een Bruine Kiekendief.

Verschillende plassen van de visvijvers van Bialystok, en kijken naar de Roodhalsfuut

Meer van Siemianowka

De tweede plek waar we gaan kijken is meer van Siemianowka, waar we eerst kijken bij het Pompstation. Dit is een plek met kans op de Citroenkwikstaart. Als we daar uitstappen en ik nog uitleg dat je dus goed moet opletten en we nog niet eens klaar zijn gebeurd het al.

Als een geschenk uit de hemel komt daar zo een Citroenkwikstaart uit de lucht vallen en gaat vlak naast ons op de reling van het pompstation zitten. Zelf niet gedacht deze soort zo snel te zien, echt fantastisch en met verhoogde hartslag maak ik snel de eerste foto’s, wat een prachtvogel is dit!

De Citroenkwikstaart op de railing en later in meer natuurlijke omgeving op het riet, wat mooi!

Je kent de kleur wel van een Gele Kwikstaart, maar dit geel knalt er echt af, wat gaaf! Even later zien we er verderop ook nog eentje zitten op een hek. Twee nog wel, wat een geluk! Deze gaat ook nog even op een rietstengel zitten, iets natuurlijker. Op hetzelfde hek zit later ook een Veldleeuwerik.

Kievit, Veldleeuwerik, Visdief en Bruine Kiekendief

De deelnemers lopen een eind langs het zandpad en de dijk van het meer. Een Hop is prachtig te zien. Visdieven vliegen boven het riet net zoals een Bruine Kiekendief waar ook de Grote Karekieten krassen. In het gras zit op een struikje een Paapje. In de dennenbomen zitten Kuifmees en Glanskop.

We rijden na deze prachtige ontmoeting langs de visplassen van Bachury. Hier zitten een paar Kokmeeuwen en Visdieven en op het water zijn Kuifeenden en Krakeenden te zien. Boven het riet zweeft ook hier een Bruine Kiekendief en bij de laatste plas waar we langsrijden zit heel even een Hop op 5 meter van de auto en vliegt dan weg.

Visplassen van Bachury, kijktoren “Maruszka” en de spoorrailzitters Kleine Plevieren

Helemaal aan de andere kant van het meer aangekomen kijken we bij de kijktoren “Maruszka”, op zich een goede toren en zo te zien wel op een mooie plek met een groot probleem, de bomen onttrekken voor het grootste deel het zicht als er blad aan de bomen zit, erg jammer.

Nog meer spoorrailzitters, Gele Kwikstaart, Putter en Kleine Plevier en we zijn gewaarschuwd voor de Wisenten

We rijden nog iets terug en vlak voor de spoorlijn kun je een zandpad op wat bij het water uit komt. Daar zit van alles op de spoorrails zelf. Kleine Plevieren(zeker 6), Gele Kwikstaarten en Putters en vanuit het riet zoals gewend is de Grote Karekiet te horen.

En van hieruit rijden we in een keer door naar ons hotel in Bialowieza, waar onderweg een bord staat dat we op moeten passen voor de Wisenten, we kijken er naar uit!

We komen op tijd aan om de spullen in de kamers te brengen en om een lekkere maaltijd te nuttigen. Daarna gaan we allemaal op tijd naar bed want de volgende ochtend moeten we al om 4 uur in de ochtend klaar staan.

Donderdag 16 mei

Excursie Bialowieza reservaat

En zo gebeurd het dat iedereen al om 4 uur in de ochtend klaar staat om het reservaat in te gaan. De gids komt ons ophalen bij het hotel en heet ons welkom.

Vroeg uit de veren!, de nevel trekt langzaam op van het water, en onderweg naar de ingang verteld de gids over het gebied.

Hij legt even uit waar we langs moeten lopen en rijdt zelf vervolgens naar de ingang van het park waar hij ons opwacht.

Als we het eerste bruggetje over lopen roept er al een Roodmus, maar voor een goede foto is het nog aan de donkere kant en we moeten doorlopen. Een stel Raven vliegen voorbij als de zon op komt.

De Raven vliegen in het ochtendrood voorbij en de hoofdingang van het reservaat waar de zon door de bomen piept 

Bij de ingang van het beschermde gedeelte waar je alleen met een gids in mag sluiten we ons bij de gids aan. Hij geeft heel erg veel informatie over het oerbos en zijn geschiedenis en vertelt ook heel veel over bomen en processen die er gebeuren in de natuur en dat alles zo met elkaar verbonden is. Velen van ons vinden het erg interessant, maar voor een paar geld ook dat we wel wat vogels willen zien.

Wandelen door het oerbos met hier en daar veel nattigheid

Zo foerageert er op het pad een Appelvink. Een eind verder tijdens de route horen en zien we de eerste Kleine Vliegenvanger die nog geen oranje keelvlek heeft, dit is een 2e kj zingend mannetje. Vanaf hier zijn ook meerdere Withalsvliegenvangers te horen, alleen zien we af en toe een snel een vogeltje wegschieten tussen het groen, ze zitten haast niet stil op een plek.

Tijdens een uitleg horen we ineens de roep van een Dwerguiltje, deze roept een paar keer. De gids heeft die hier nog nooit eerder gehoord zegt hij. Helaas blijft het bij die paar roepjes.

Deze zomereik doet er ook tientallen jaren over om te vergaan en aan de achterkant vermolmt die, gids wijst op de mos die alleen op de schaduwkant groeit

Zo lopen we verder de route die we mogen lopen door het oerbos met veel bomen die omgevallen zijn of gedood door de Letterzetter. Ook gigantisch dikke zomereiken waarvan sommigen al tussen de 500 en 600 jaar oud zijn en een omtrek hebben die je niet eens kunt aangeven als je ervoor staat met de handen uitgestrekt.

Ook horen en of zien we naast eerder genoemde soorten ook Vink, Zwartkop, Grauwe Vliegenvanger, Bonte Vliegenvanger, Merel, Tjiftjaf, Roodborst en Winterkoning in het oerbos.

En op zo’n driekwart van de route rond half acht geeft de gids uitleg bij een boom en laat de deelnemers iets op zijn telefoon zien. Ik zelf kijk ook af en toe achter ons op het pad want je weet maar nooit. En dan zie ik iets op een donkerder gedeelte achter op het pad bewegen, ik denk het zal toch niet hé!

Appelvink, Kleine Vliegenvanger, en een Wolf die middenop het pad staat te kijken, en een tweede die daarna oversteekt

Niet te geloven er staat een Wolf op het pad! Tjee wat geweldig zeg, ik roep snel Wolven en zo kunnen de meesten nog net een glimp opvangen van een van de twee Wolven die we zagen oversteken, of het er nog meer waren weet ik niet.

De eerste die staat te kijken heb ik helaas vaag op de foto maar de tweede iets beter, maar zijn kop is al gedeeltelijk verborgen achter de planten, maar het maakt het moment er niet minder om. En de foto’s allemaal gemaakt in 1 seconde, zelfs de laatste foto toen er al geen Wolf meer op stond 😊, zo snel ging het.

En dan ook nog te bedenken dat we daar dus net langsliepen. Die Wolven hadden ons al lang gezien natuurlijk en hebben geduldig afgewacht dat we ver genoeg door waren waren, zodat ze konden over steken.

 Wat een omtrek hebben die reuzen!, zwam aan de boom en buiten de poort Boompieper, Grauwe Klauwier en Paapje

Zo staan we net iets na 8 uur weer buiten de poorten van het officiële park waar een Boompieper roept in de bomen. Als we doorlopen het pad af naar de auto van de gids zitten er nog een paar Paapjes en Grauwe Klauwieren in de takjes van de begroeing op het land.

We danken de gids voor de mooie rondleiding en iedereen vindt het een prachtig park! Daarna lopen wij door naar ons hotel waar we om 9 uur aan een verlaat ontbijt kunnen beginnen.

Na het ontbijt hebben we een vrije middag waarbij iedereen op zijn gemak kiest om zelf wat rond te wandelen in de omgeving om later om 19 uur samen te gaan eten. We spreken ook om 17 uur af om dan te proberen Wisenten te gaan vinden voor het avondeten, een andere gids die ik sprak vertelde me dat dit de beste tijd van de dag is voor Wisenten.

Zelf ga ik eerst even liggen na het vroege opstaan, maar ja al snel begint het te kriebelen. Ik heb mijn kamer ook naast de ingang en hoor al weer stemmen van anderen en zo lopen we met een paar deelnemers langs het oude spoorlijntje eindigend bij een vogelkijktoren.

Uitzicht vanaf de toren, waar ook de Schreeuwarend langs komt

Tijdens deze wandeling is er veel te zien en te horen. Zo zitten er meerdere Grauwe Klauwieren, de Wielewaal laat zich van dichtbij goed horen, maar blijft lastig te zien met het blad aan de bomen. Verder Putter, Zwartkop, Rietgors, Tjiftjaf, Tuinfluiter, Noordse Nachtegaal, Spotvogel, Grote Karekiet, Groenling, Merel, Vink, Raaf, Huismus en Europese Kanarie.

En als de spoorlijn een weg kruist zingt daar een Sperwergrasmus vanuit de bramen, we zien hem heel even, even later gaat een vogel mooi vrij zitten en we maken veel foto’s van de "Sperwergrasmus". Echter ik verbaas me erover dat hij zo mooi vrij zat, en niet voor niets. Want helaas hebben we veel foto’s gemaakt van een vrouwtje Grauwe Klauwier 😉 die in hetzelfde struikje zat. Ik miste ook al de streepjes op de borst, nu heeft de Grauwe Klauwier met een beetje goede wil wel wat streepjes maar die lopen niet door, en het feit, vrij zitten bij een Sperwergrasmus komt ook niet echt overeen met zijn gedrag😉, jammer.

De vogelkijktoren, Grauwe Klauwier(vrouw) en de Schreeuwarend die langs komt cirkelen

Maar ook daar komt kort een Schreeuwarend langs cirkelen. We lopen door naar de kijktoren en vervolgens een stukje van de spoorlijn terug en gaan dan via een zij-ingang de parktuin binnen. Op de rand laat een Roodmus zich mooi zien en horen met zijn “please to meet you” song.

Achteringang van de parktuin, Roodmus die ons begluurt, Middelste Bonte Specht en de Draaihals bij de tennisbanen

In de parktuin zelf horen we weer een Withalsvliegenvanger en Kleine Vliegenvanger en zien we een Middelste Bonte Specht en Boomklever. Een Appelvink is mooi te zien op de grond onder de bomen.

En als we aan de voorkant het park uitlopen hoor ik een Draaihals een paar keer roepen ter hoogte van de tennisbanen. Als we even blijven rondhangen zien we er twee rondvliegen met voer, ze zitten hier dus ergens in de buurt tegenover de tennisbaan. Aan de overkant van de weg zie ik er eentje op een paaltje roepen, prachtig!

Na even weer op de hotelkamer te hebben gezeten en wat gegeten te hebben heb ik nog twee uur, en ik besluit om nog een poging te wagen om de Sperwergrasmus op de foto te krijgen, en nu wel de goede 😊

Ik loop daarbij ook nog wat verder door dan eerder en zo heb nu zeker 2 of 3 Sperwergrasmussen gehoord, maar een foto lukt nog steeds niet, haast onzichtbaar blijven ze. Ook een Spotvogel zingt hier en op het laatste stukje hoor ik ook een Sprinkhaanzanger zingen heel vlak bij, en een Geelgors zingt op een draad.

Reebok, Zwarte Specht, Groene Kikker en Grauwe Klauwier(man)

Als ik terug loop ligt er een Reebokje vlakbij en vertrouwd volledig op zijn dekking. Ook vliegt er een Zwarte Specht aan me voorbij. Op een plasje kwaken wat Groene Kikkers. Ik loop nog een keer via de zij-ingang van het park terug en nu langs de linker kant van het water.

"versleten" Dagpauwoog, Zwartkop en de Bever die van ver aan komt zwemmen em de Zanglijster op een bankje

Een "versleten" Dagpauwoog zit op de grond en een Zwartkop zingt erop los! Er loopt langs de buitenrand een soort van grachtsloot, en daar zie ik in de verte wat aankomen zwemmen, het is een Bever!

Hij komt mijn richting op en ik verstop me vlak aan de waterkant achter een boom en wacht af tot die in de buurt komt. De Bever verdwijnt op een gegeven moment weer onder water en als ik afwacht duikt die in één keer naast me op, prachtig dichtbij kan ik snel een paar foto’s maken en een kort filmpje.

Als ik verder loop zit er op een bankje heel statig mooi een Zanglijster stoer te doen. Ook is er weer een langs vliegende Schreeuwarend te zien. Andere deelnemers hebben ook deze middag een of meerdere keren een Schreeuwarend gezien. Eén van de deelnemers heeft vanaf het spoorlijntje ook ook nog een Krekelzanger gehoord vanaf het riviertje de “Narewka” wat parallel loopt in het dalletje.

Schreeuwarend, kijktoren over vlakte nog voor Teremiski

En zo is iedereen er om 17 uur en gaan we op weg om een Wisent te gaan zien. Ze worden regelmatig waargenomen op de open velden bij de drie dorpjes als we een weggetje op rijden richting Teremiski en Budy, deze twee dorpjes worden het meest genoemd waar je moet kijken. Onderweg zien we nog weer een Schreeuwarend en kijken we eerst bij de kijktoren over de open vlakte waar de Schreeuwarend zich thuis voelt.

Teremiski

Bij Teremiski gaan we aan zandpad op om achter de huisjes uit te komen en we vallen met de neus in de boter, er staan daar 3 kolossale stieren, geweldig. Ze staan rustig te grazen en laten zich niet door ons storen. Wij blijven wel op afstand. We rijden daarna nog even door richting Budy en zien onderweg nog een Schreeuwarend. Bij Budy zien we geen Wisenten en zo rijden we weer terug.

Als we weer door Teremiski rijden zien we de Wisenten dicht bij de rand van het dorp staan nu, we rijden nog even een ander zandpad in en staan dichterbij dan zo straks. Aan het eind van het zandpad staan ook nog andere mensen te kijken naast de bosjes. Er ligt ook een stenen muurtje waar ik me achter verschans op dezelfde hoogte waar de anderen staan, nog op veilige afstand.

Wisentenblok, onderste 2 foto's: 1e moest die even wat kwijt en 2e foto(foto @Eveline Zijderveld) komt mijn kant op in plaats van terug naar de anderen😉

En dan komt een van de drie Stieren steeds dichter naar me toe lopen en doet zijn grote boodschap. Ik denk dan nog dat die zich wel weer omdraait en naar de andere twee loopt die er al bij zijn gaan liggen.

Echter de stier loopt door, recht op me af, ik begin toch wat nerveus te worden en als hij op de rand van het zandpad staat en aanstalten maakt om over te steken omdat het gras er naast mij lekker uit ziet wil ik nu toch weg. Er zit nog maar een paar meter tussen het betonmuurtje en de stier.

Ik probeer laag te blijven en weg te sluipen, maar de stier ziet me toch bewegen en schrikt even. rent er gelukkig vandoor naar de andere twee toe, met een dikke stofwolk achterlatend.

De andere kijkers schrikken ook wel even en één van de deelnemers die het tafereel gade slaat komt niet meer bij en ligt in een deuk. De stier zelf voegt zich bij de andere twee en gaat er ook rustig bij liggen.

En met een hoop hilariteit in de auto rijden we terug naar het hotel om te gaan eten. Onderweg stoppen we nog even bij een kijktoren net buiten Bialowieza, maar daar is het vrij rustig op dit moment en levert geen andere soorten op dan die we vandaag al hebben.

Na het eten loop ik nog even met een deelnemer naar de ingang van de parktuin om te kijken of de Bever nog te zien is, en we hebben mazzel, net als we op de brug staan komt die naar ons toe zwemmen. We nemen een paar foto’s en staan klaar om een filmpje te maken als die dichterbij komt. En net als ik op start druk voor het filmpje gaat de telefoon af en loop ik maar snel weg, voordat de Bever onderduikt, gelukkig had ik vanmiddag al een filmpje gemaakt.

Als het gaat schemeren laten ook een aantal Nachtzwaluwen hun ratel horen aan beide kanten van het water. We hopen ze nog te zien vliegen, maar naarmate het donker wordt blijven we het geluid horen maar zien we er helaas geen een vliegen. Wel een paar grotere Vleermuizen boven het water.

Vrijdag 17 mei

Met enkele deelnemers gaan we eerst langs de vogelkijktoren die over een grote open vlakte uitzicht biedt vlakbij “Żebra żubra” waar we later deze ochtend gaan wandelen met de hele groep. We gaan om 6 uur weg. Vanaf de kijktoren horen we baltsende Watersnippen mekkeren. Vanuit het bos is er op de toren van alles te horen: Vink, Zwartkop, Winterkoning. Zanglijster, Roodborst, Appelvink, Merel , Wielewaal en Tuinfluiter en vanuit de rietkraag Grote Karekiet, Rietgors en Rietzanger en uit een boompje een Grasmus.

We rijden een stukje verder en wandeling in het bos een lang zandpad heen en weer, hier is het vrij rustig en horen en zien we niet veel soorten dan voorgenoemde, maar het is een heerlijke vroege boswandeling in alle rust.

Na het ontbijt zit er boven de auto een Grauwe Vliegenvanger te zingen. We gaan om 8:30 weg en doen vandaag twee mooie plekken aan.

Żebra żubra

Als eerste gaan we een mooie wandeling maken door elzenbroekbossen in “Żebra żubra” wat voor een heel groot deel loopt over een vlonderpad.

Grauwe Vliegenvanger,  wandeling door elzenbroekbossen in “Żebra żubra” over vlonderpaden met grote bomen en Grote Bonte Specht

De Boomklever roept in het begin voortdurend, ze hebben hier een witter buikje dan bij ons. Een stuk verder langs het pad laten een Grote Bonte Specht, Zwarte Specht en een Middelste Bonte Specht zich zien.

Kleine Vliegenvanger, Grote Bonte Specht, Edelhert in dierentuintje en een Middelste Bonte Specht

Een Kleine Vliegenvanger is na een tijdje wachten goed te zien en ook een Withalsvliegenvanger laat zich horen en is in een flits te zien. Het blijft lastig om deze soorten rustig te kunnen zien als je ook je programma wilt volgen. Het kost tijd om ze te zien te krijgen in de donkere bossen met al het blad aan de bomen. De Bonte Vliegenvanger en Grauwe Vliegenvanger laten zich ook horen hier, vier Vliegenvangers dus!. Ook Zwarte Mees, Kuifmees en Vuurgoudhaan worden waargenomen.

We komen op een gegeven moment uit bij de hoofdingang van een klein dierenparkje en daar zit een Zwarte Roodstaart. Als ik af en toe over de schutting gluur waar we langs lopen is daar niet veel te zien. Ik dacht zelf dat we langs de schutting door konden lopen. Maar helaas wat begon als pad eindigt doodlopend. Wel zien we twee mooie vogels. Op een tak boven de schutting komt zo ineens in een keer een Notenkraker te zitten en duikt dan achter de schutting omlaag. Als ik dan even in een paal klim om erover heen te kijken vindt ik die helaas niet terug.

En bijna op het punt waar we rechtsomkeer maken zit daar voor ons een “takkeling” op de grond, het is een jonge Bosuil die daar probeert zich rustig te houden, prachtig gezicht. We gaan maar snel verder om de vogel niet al te veel te storen.

Met 2 andere deelnemers lopen wij nog helemaal door langs de schutting om zo weer bij de auto uit te komen. De overige deelnemers lopen een stuk terug tot ze bij de ingang van het dierentuintje uitkomen, daar staan ook allerlei kraampjes met lokale spullen of knuffels. Wij halen ze op met de bus.

En zo lopen we nog minstens een uur voordat we bij de auto uitkomen. Een andere man vraagt of die mag meerijden naar de andere kant waar wij dan ook toevallig heen moeten. Hij wil de auto ophalen omdat de twee vrouwen waar hij mee loopt het te ver terug lopen vinden. Maar ik zeg tegen hem dat ze natuurlijk gewoon alle drie mee kunnen. En zo komen we terug bij de parkeerplaats van het park en kijken de andere vreemd op als ze in een keer “vreemden” in “ons” busje zien zitten 😊.

En zo komen we weer bij het hotel aan tegen 13:30, een half uurtje later dan de planning van mij, dus dat valt nog mee.

Kosy Most

Rond 14:15 rijden we dan naar de tweede mooie plek van vandaag en dat is Kosy Most, hier heb je kans op Notenkraker en Kruisbek b.v. omdat we iets later zijn lopen we alleen naar door het bos naar een uitkijkplatform.

De Bosuil die op de grond zat, Paapje en vrouw Grauwe Klauwier, en opgewonden Wisent

We kijken eerst nog even of we ook nu Wisenten kunnen vinden waar we ze gisteren zagen, en ja hoor geluk, er zijn zelfs vijf stieren aanwezig. Eentje kijkt wat opgewonden en staat met een hoge rug naar ons te kijken. Ook hier een Paapje en een Grauwe klauwier in de boompjes.

Kijkplatform en kijken naar de Sperwergrasmus die daar aan de overkant zit, Sperwergrasmus , riviertje en Geelgors met  voer in de bek

Hier slingert een riviertje prachtig door het bos heen met zijn lage begroeiing en openheid. In een kaal boompje zit een paartje Grauwe Klauwier. Als we bij het platform aankomen zit er een fraaie Geelgors op een bord. Maar vanuit het bosje daarachter zingt een Sperwergrasmus en is even kort te zien, deze vogel vliegt daarna achter het platform en is daar tussen wat takjes uiteindelijk te zien!

De Geelgorzen vliegen hier af en aan met voer in de bek voor hun jongen. Prachtige omgeving ook hier! We lopen terug naar de auto en gaan om 18 uur warm eten. In het eerste stukje komt er een Koekoek mooi recht over me heen vliegen. Ook ziet een van de deelnemers nog in een flits een IJsvogel voorbij schieten.

Voor de liefhebbers bied ik nog aan om te proberen de Dwerguil te zien en te horen te krijgen, en zo gaan we om 17:30 op pad naar een weggetje wat ik van de andere gids had doorgekregen waar hij hem deze week nog te zien kreeg.

Als we daar aankomen zien we een Groene Specht en roept een Zwarte Specht. Af en toe stappen we even uit en roep ik een paar keer om te kijken of het uiltje reageert. En bij de tweede keer langs die weg krijgen we een antwoord en roept die een paar keer terug, wel wat verder weg uit het bos.

We wachten geduldig af maar er komt niets aanvliegen helaas. En zo roepen we nog een paar keer en laten het erbij. Wel gehoord maar niet gezien. Ook zien en horen we nog wel knorrende Houtsnippen omdat het ook al wat donkerder begint te worden inmiddels.

Er rijden nog een paar grote trucks vol met militairen voorbij en wij rijden daarna ook terug naar ons hotel om iets later te gaan slapen na een mooie dag. Maar ik neem eerst nog even een slaapmutsje 😊

Zaterdag 18 mei

Vandaag is het de vertrekdag richting Nederland. Maar voordat we daar heen gaan heb ik nog een extra mogelijkheid ingelast voor de liefhebbers om nog een keer te gaan kijken in de vroege ochtend bij Kosy Most waar we gistermiddag waren.

En zo rijden we met zijn vieren om 5 uur richting Kosy Most. Langs de kant van de weg rent er een Boom- of Steenmarter en schiet de bosjes in. Er hangt een mist over de velden waardoor ik besluit om eerst even een stukje verder te rijden om te kijken of we wellicht nog Wisenten zien staan, liefst een beetje in de mist.

De Wisenten prachtig in die mist

Als we in Teremiski het eerste zandpad een stukje naar achter rijden zien we in eerste instantie niets staan, ik rij een stukje parallel op een zandpad achter de huisjes langs en ontdek er toch eentje achter en tussen de bomen, slecht te zien.

Een klein stukje verder, loopt er nog een zandpad naar achteren en daar rij ik heen, daar kunnen we achter de bomen kijken waar we die ene zagen staan, en we zien er vanaf dit standpunt nu zelfs twee staan. Eerst denken we door de mist dat er ook een paar liggen waar de damp vanaf slaat, maar dat blijken toch mestbulten te zijn 😊.

Ja en zo wil je de Wisent graag hebben in zijn natuurlijke omgeving

We stappen hieruit en er roept ook een Roodmus recht boven ons in de bomen, wat een setting zo! Prachtig zo te zien en we maken een paar mooie foto’s met de Roodmus in het gehoor. Het vroege opstaan is nu al beloond.

Kosy Most

We wandelen naar het open stuk veld en zien de mist ook hier langzaam optrekken vanuit het riviertje

We rijden dan toch maar verder naar ons oorspronkelijke doel Kosy Most. Ook dit keer geen Notenkraker te bekennen. Bij het riviertje aangekomen roept er al meteen een Draaihals. Ook een Spotvogel is er mooi te horen. Verder Koolmees, Zwartkop, Vink, Koekoek, Geelgors, Noordse Nachtegaal, Tuinfluiter, Grasmus, Braamsluiper, Europese Kanarie, Boerenzwaluw, Groenling, Tjiftjaf, Putter en Sprinkhaanzanger. Ook op twee plekken is nu een Bosrietzanger te horen.

Braamsluiper, Boerenzwaluw, Sperwergrasmus(vrouw) en Kraanvogel

Wielewalen aan de overkant van de rivier en vlak bij het platform horen we deze keer goed de Krekelzanger. Het vrouwtje van de Sperwergrasmus komt even kijken. Ook wordt er een “Gewone” Nachtegaal geregistreerd via de app, maar deze kan ik zelf niet bevestigen dat we die zelf hebben gehoord dus telt niet.

Het is echt een paradijsje hier, die rust en alle vogelgeluiden! Er roepen hier zeker 3 Draaihalzen op verschillende plekken, even zien we er eentje kort vliegen die op onderop een boom land vervolgens naar achteren verdwijnt en niet meer tevoorschijn komt.

En in alle stilte komen er ook nog eens 4 Kraanvogels zonder geluid zo vlak voor onze neus langs vliegen, mooi moment! In de dennenbomen zien we nog een Zwarte Mees onderweg terug naar de bus.

Zo nemen we afscheid van deze mooie plek en lopen terug naar de auto, dan komt er van achteraf de zandweg die we moeten lopen naar de parkeerplaats toe, met een aardige snelheid, een “Four-wheel drive” aangereden. Het is de grenspolitie, twee man stappen uit waarbij de ene met een groot wapen in de aanslag gaat staan terwijl de andere naar onze papieren vraagt. We worden goed bevonden en mogen doorlopen. Zo worden we toch nog op de laatste dag gecontroleerd.

Om 8:30 voegen we ons bij de anderen voor het ontbijt en pakken daarna de auto in. Ik heb de autohuur geappt dat we om 16 uur de auto inleveren en dat is akkoord. We hebben dus nog tijd tot 11:30 om in de parktuin te kijken b.v.

Als we bij een van de bruggetjes komen worden we alweer getrakteerd op de zang van de Roodmus waarvan we dan nog een paar mooie foto’s kunnen maken. Een Grote Karekiet vliegt langs de rietkraag en zingt weer verder!

In het park zelf doen we nog een verwoede poging om de Withalsvliegenvanger op de foto te krijgen. We horen ze wel zingen, maar het vogeltje is zo bewegelijk dat we die telkens maar 1 seconde zien en die al weer verderop zit.

Wandelen door het park met veel oude bomen, Grote Karekiet langsvliegend, en een prachtig zingende Roodmus

Wij komen wel een andere jongen tegen die hier met het vliegtuig is heen gekomen voor 2 dagen vogels kijken. Hij heeft die vogel wel mooi op de foto bij een nestholte 200 meter terug, echter hij is helaas niet bereid om even aan te wijzen in welke boom die zit, hij heeft haast en loopt de andere richting op. Wel zegt hij welk bosje ongeveer. We vinden volgens mij wel een potentiële boom maar niet de gewenste vogel daar en dan moeten we echt terug naar de auto want we moeten op weg.

Russisch orthodoxe kerkje onderweg, de rivier "The Bug" waar we even broodje eten, en dan is het tijd voor een biertje bij “Hard Rock Cafe”

Om half 12 rijden we dan weg bij ons hotel, we zijn zo’n vier uur onderweg en hebben dan ook nog 1 pauzestop langs een rivier, echter onderweg stoppen we nog een keer extra voor een kop koffie. Maar tegen 16 uur leveren de auto in en brengen de bagage naar de kluisjes toe.

We spreken een tijd af om hier tegen 19 uur weer te zijn en dan ergens te gaan eten. Het wordt een Italiaans restaurant “PINI Złote Tarasy” vlak naast het “Hard Rock Cafe” waar we eerst binnen zouden eten, maar daar stond de muziek te hard voor ons “oudjes” 😉.

De Italiaan was een goed alternatief en met lekker eten en een wijntje of biertje sluiten we deze mag ik wel zeggen prachtige vakantie af met zijn allen. (zie foto)

Iedereen zegt dat die heeft genoten en ikzelf ook moet ik zeggen, veel mooie dingen gezien en we hebben ook nog eens de hele week prachtig zonnig weer gehad, geen drup regen.

Op dit moment trekt de lucht wel dicht en zien we donkere wolken verschijnen in Warschau. Later thuis zag ik dat ze ook daar waar wij geweest zijn de week erna behoorlijk noodweer hebben gehad.

De 10 daagse reis was prachtig, we hebben veel mooie natuur gezien. Gelukkig hadden we ook mazzel met het weer de hele tijd. Het totale aantal waargenomen soorten komt op maar liefst 149 verschillende.

De volledige Waarnemingenlijst Vogelreis Noordoost Polen – Biebrza en Bialowieza vindt u hier inhier in (PDF formaat) of (Excel formaat)

Wilt u ook wel eens zo'n mooie reis mee beleven, kijk dan bij Agro Natura voor informatie en opgave: Website: https://agronatura.nl/polen-vogelreis-biebrzamoerassen-en-oerbos-van-bialowieza

Hieronder nog een paar foto's in extra groot formaat