Kanokampeertrektocht Polen - Czarna Hancza en Biebrzamoerassen(Agro Natura) Van 12 t/m 21 mei 2023

 Door: reisleider Henk de Lange

Alle foto's zijn van Henk de Lange tenzij anders vermeld!

Vrijdag 12 mei

Vandaag beginnen we aan een kanokampeertrektocht in Noordoost Polen. De tocht was al een paar jaar niet meer gevaren vanwege de corona en de oorlog in de Oekraïne. De groep is dan ook nog klein dit jaar, we zijn slechts met zijn vieren, maar besloten is om de tocht toch door te laten gaan. Zelf heb ik deze tocht ook nog niet gedaan en kan op deze manier de route goed leren kennen. Het is een prachtige tocht over de rivier "Czarna Hancza" en over de rivier de Biebrza door de Biebrzamoerassen heen waarbij er wordt gekampeerd in kleine tentjes met een vleugje avontuur. 

De eerste deelnemer ontmoet ik in Deventer en de andere twee stappen bij Hengelo in, waarna we met de (nacht)trein en bus doorrijden naar de plek vanwaar we starten en dat is op de boerderij van Rikus(eigenaar) in Wolka Karwowska. Daar komen we de volgende dag net tegen de middag aan.

Zaterdag 13 mei

Rond een uur of 12 worden we opgehaald door onze gastheer in Grajewo. We rijden alvast langs de supermarkt om inkopen te doen voor de komende dagen in de kano. Onderweg in de kano moet je er van uit gaan dat er niets te krijgen is, en daar komt nog bij dat tegenwoordig de winkels weer op zondag gesloten zijn.

Het mooie onderkomen waar we af en toe een nachtje verblijven, eigendom van Rikus en wat door een alleraardigst echtpaar wordt beheerd.

Na een hartelijk ontvangst door het zeer vriendelijke echtpaar, welke de boerderij beheren kunnen we even bijkomen in het zonnetje. Daarna pakken we vanmiddag onze kanospullen in zodat we de volgende ochtend alleen alles in het busje hoeven te laden voor vertrek naar de opstapplaats.

Prachtig gezicht al die dansende mugjes bij zonsondergang terwijl je de Noordse Nachtgaal hoort zingen! 

Na de heerlijke maaltijd die de gastvrouw heeft klaargemaakt genieten we nog even van de ondergaande zon en de mugjes die dansen in het mooie licht. We gaan op tijd op bed, want de rust kunnen we wel gebruiken.

Zondag 14 mei

Zelf sta ik al iets vroeger op en sta voor 7 uur al buiten om eens te kijken en luisteren wat er zoal in de buurt zit van de boerderij wat betreft vogels.

O ja ik moet nog even zeggen, dit is natuurlijk een kanoreis die ik begeleid in tegenstelling tot de meeste andere reizen die ik doe, wat vogelreizen zijn. Mijn focus ligt dus niet op vogels deze keer, maar probeer er natuurlijk wel wat van mee te krijgen waar het kan zonder dat het de reis in de weg zit en ik hoop dat de deelnemers er ook nog iets van meekrijgen als ze dat leuk vinden. Het verslag is dan ook wel een beetje met vogelaarsogen geschreven.

Als ik vanuit de boerderij iets richting het bos loop zie ik daar drie Edelherten langs de bosrand, die later het bos inlopen. Ik hoor en zie ook van alles De Noordse Nachtegaal tettert boven alles uit hier, en bij het bos, hoor en of zie ik Grote Lijster, Wielewaal, Zwartkop, Hop, Ooievaar, Koekoek, Raaf, Veldleeuwerik en Kraanvogel als noemenswaardige soorten.

Alles opgeladen! en het klooster in het Wigry Nationaal Park

Na het ontbijt hebben we alles ingepakt en worden we weggebracht naar de opstartplek in Wigry Nationaal Park. We bekijken eerst nog even het mooie klooster (Zwarte Roodstaart) en als alles en iedereen in de kano zit varen we rond 11:30 een meer op. Doordat we eerst het meer zijn opgevaren is het even zoeken naar de ingang van de rivier  Czarna Hancza. Na een paar honderd meter extra gevaren te hebben (waarbij de deelnemers alvast even konden oefenen in de beheersing van de kano 😉) vinden we de ingang van de rivier.

Op het meer even inkomen en dan vinden we de ingang bij het gestreepte bord en een van de Beverburchten onderweg

In deze tijd van het jaar is het hier nog rustig wat kano’s betreft, we komen slechts een groepje tegen van drie kano’s, en verder niet meer de komende vier dagen. In het riet horen we al een Roerdomp en Grote Karekieten krassen er lekker op los, en hier en daar laat een Rietzanger zich horen.

Na 1,5 uur is het tijd voor de eerste koffiebreak, we moeten er toch eerst een beetje inkomen niet? Als we net zitten komt er al iemand aan op een elektrische step om aanleg geld te innen. Veel land waar je kunt uitstappen en of overnachten is van particulieren en die vragen per persoon of per kano vaak een gering bedrag.

Als we verder varen komen we de nodige Beverburchten tegen, de Bevers zelf liggen te slapen en zijn overdag doorgaans niet actief. Vanuit de bomen hoor je regelmatig de Wielewaal roepen en op het water zie ik mijn eerste Brilduiker(vrouwtje) voor ons wegschieten. Twee Kraanvogels vliegen over, maar tijdens de tocht hoor je ze overigens bijna overal wel roepen, zo’n mooi geluid ook! En dan ook nog een vreemde eend in de bijt, deze keer een Carolina-eend(man), dit is een exoot die inmiddels verwilderd zijn, oorspronkelijk komt deze soort uit Noord-Amerika.

We leggen aan en zetten hier onze tentjes neer langs de rivier

Na nog een tussenstop komen we iets voor 18 uur, na een mooie tocht vandaag, aan bij de plek waar we onze tent gaan opzetten voor de nacht. In tegenstelling tot op het water is hier niet echt gebrek aan muggen, dus maar dit insmeren met dat spul, wat gelukkig helpt ze op afstand te houden. Hier hoor ik ook een Gele Kwikstaart en een Zwarte Specht o.a. roepen.

Na het eten met een lekker wijntje erbij zoeken we onze tentjes maar op en zo eindigt deze prachtige kanodag.

Maandag 15 mei

Een Brilduiker in de ochtendmist, en nevel op het land waar de zon opkomt

Om 4 uur ben ik wakker en boven mijn tent doen een Tuinfluiter en een Spotvogel een wedstrijd wie het hardst kan zingen, en dat gaat zo een tijdje door. Ik kan niet langer blijven liggen en sta om 4:30 maar op en gebruik de app “Merlin” er nog eens bij om te zien wat ik allemaal hoor voor vogels. Tot 6:30 meerdere keren de app even aangezet, de Spotvogel is er dan inmiddels mee opgehouden. En er is erg veel te horen: Vink, Zwartkop, Koolmees, Pimpelmees, Kuifmees, Rietzanger, Witte kwikstaart, Zanglijster, Roerdomp, Winterkoning, Gaai, Koekoek, Merel Grote Lijster, Fitis, Fluiter, Turkse Tortel, Grauwe Vliegenvanger, Goudvink, Geelgors, Boomleeuwerik, Veldleeuwerik, Tjiftjaf, Gekraagde Roodstaart, Goudhaan, Vuurgoudhaan, Groene Specht, Noordse Nachtegaal, Brilduiker, Grote Zaagbek, Zwarte Specht, Houtduif, Holenduif, Koekoek en Kraanvogel.

Goudvink(man), Grauwe Vliegenvanger, eitje bakken bij het ontbijt (foto @Saskia Kuipers) en langsvliegende Wilde Eenden

Een aantal van deze vogels heb ik ook wel gezien, zo ook nog een “verdwaalde” Kievit op een grasveldje in het bos. De Grote Zaagbek vliegt iedere keer over. Ik heb in de omgeving rond gelopen en een stukje daarbij door het bos heen, waar achter weer wat open land is te zien.

Kraanvogel met jong aan de overkant van waar de kano's liggen

Als ik terug ben bij de tentjes, zie ik een Kraanvogel aan de overkant een beetje tussen het riet schuifelen, prachtig te zien, hij of zij is echter wel alert en ik maak er wat foto’s van en probeer niet op te vallen. Na een tijdje bedenk ik me waarom die eigenlijk niet wegvliegt, en dat kan maar een ding zijn, er moet een jong bij zitten. En ja hoor een half uur later zie ik tussen het riet een kleintje af en toe verschijnen. Wat een prachtig gezicht zo aan de rivier. De Kraanvogel zelf staat ondertussen rustig te poetsen en ziet waarschijnlijk dat ik geen gevaar vorm, en zo kunnen de andere deelnemers die inmiddels wakker zijn geworden daarna de vogel nog goed zien. Bij de tentjes zit telkens een Grauwe Vliegenvanger op het hekje en op de steiger een Witte Kwikstaart.

Weer onderweg vliegen de Brilduikers voor ons uit

We nemen een lekker ontbijt met een gebakken eitje voor de liefhebber en breken daarna onze tentjes af. En zo zitten we voor 10 uur weer in de kano voor het vervolg. Al snel komen we de eerste Brilduiker weer tegen en al snel laten ook de eerste Grote Zaagbekken zich op het water mooi zien zowel man als vrouw, ze zijn iets minder schuw dan de Brilduikers die telkens al op enige afstand al op de vleugels gaan.

Edelhert van vanochtend bij de boerderij, Knobbelzwaan imponeert, Kraanvogels vliegen over en zelfs een Mongools museum onderweg

De Zaagbekken zitten vaak op de bomen die in het water liggen te rusten. De hindernissen worden nu ook meer, er liggen steeds meer omgevallen bomen in de rivier waar we langs of omheen moeten manoeuvreren, het is dus beter opletten geblazen en uitkijken of je niet op een tak of boom stoot die net onder water ligt. Ook op de boot waar de dames in zitten krijgen ze de boot steeds beter onder controle om recht op de rivier te blijven en de hindernissen op die manier te benaderen.

Witte Kwikstaart, Carolina-eend, Brilduiker en Ruigpootbuizerd

Helaas wordt het avontuur ook nog iets natter voor de kano met de dames erin, die slaat om bij een boom die in de rivier ligt en waarbij maar een kleine snelle doorgang is. Doordat de boot er dwars op komt te liggen begint die water te scheppen wat daarna die langzaam volloopt en ze omslaat. Wij varen terug en ik stap uit om ze te helpen. Nadat alles uit het water is gehaald en de boot is leeggemaakt kan alles er weer in en stapt iedereen weer in de kano om verder te gaan. De meeste dingen zijn gelukkig droog gebleven doordat we alles in tonnen en waterdichte zakken hebben zitten.

Veel onderwaterplanten in de rivier, Rietzanger en Grote Zaagbek vrouw en man

Bij de volgende mogelijkheid stoppen we voor onze eerste koffiestop, en kunnen de dames even weer iets droogs aantrekken voor het vervolg. Aan de overkant zie ik overigens een Ruigpootbuizerd de hele tijd bidden. Vandaag moeten we iets doorvaren omdat het na 16 uur zou gaan regenen en we voor die tijd de tent willen hebben staan. De tweede helft van vandaag neemt het aantal Beverburchten af, ook zie je hier en daar mogelijke in ene uitstapplekken van Otters, een ander prachtig zoogdier dat hier zit.

Leuk groepje Brilduikers(mannetjes)

Nog meer Grote Zaagbekken (vrouwtjes) rustend langs de rivier 

Verder gaat het goed met het kanoën en zo komen we na even zoeken op tijd aan bij onze overnachtingsplek.

Het is nog even zoeken, omdat deze plek wat hoger ligt. Er is veel ruimte om de tent op te zetten en er is zelfs een toilet en douche aanwezig hier, wat een luxe 😊.

En zo eindigen we op onze nieuwe kampeerplek voor de nacht

En zoals ze op buienradar al aankondigden begint het rond 16 uur langzaamaan te miezeren wat de uren daarna overgaat in serieuze buien. Maar voordat het harder begint te regenen hebben we onze maaltijd al op en zo liggen we redelijk op tijd in onze tentjes en zien we morgen weer verder.

Dinsdag 16 mei

Na een uur of 11 gisteravond is het opgehouden met regenen. Om 4:30 ben ik er weer vroeg uit om de omgeving te verkennen. Ik maak daarbij weer gebruik van de app om geluiden op te nemen tot 6:30 omdat toen de telefoon alweer leeg was 😊, die vreet dus wel stroom. Maar goed ik had in die twee uurtjes de volgende soorten: Koolmees, Pimpelmees, Kuifmees, Winterkoning, Vink, Goudvink, Zwartkop, Fluiter, Rietzanger, Witte Kwikstaart, Merel, Zanglijster, Grote Lijster, Roerdomp, Gaai, Koekoek, Fitis, Tjiftjaf, Turkse Tortel, Grauwe Vliegenvanger, Kleine Vliegenvanger, Geelgors, Boomleeuwerik, Veldleeuwerik, Noordse Nachtegaal, Gekraagde Roodstaart, Tuinfluiter, Vuurgoudhaan, Goudhaan, Zwarte Specht, Groene Specht, Grote Bonte Specht, Draaihals, Raaf, Holenduif, Houtduif, Wielewaal, Brilduiker en Kraanvogel.

Kampeerplek in de vroege ochtend, waar ik een Haas tegenkom die het bekende ... pad kiest

In het bos tref ik nog twee keer een haas aan, eentje kon ik tot 10 meter naderen zelfs. De Kleine Vliegenvanger zag ik helaas maar eventjes. En Fluiters zitten hier bij de vleet, dat is even iets naders dan in Nederland. Ook de Koekoek hoor je deze week werkelijk overal roepen en slecht een keer zien overvliegen. Ook kom ik een kistje tegen die gebruikt wordt bij een Geocaching spel die de eigenaar van deze camping ook organiseert.

Kistje van Geocaching, De Fluiter in het donkere bos, en de rivier met onze kano's

Nadat ik terug ben bij de tentjes maak ik alvast twee thermosflessen klaar met warm water voor later op de dag en daarna voor de koffie en het ontbijt. De anderen komen ook een voor een de tent uit en we genieten weer lekker van het ontbijt. Als we aan het pakken zijn komt er nog iemand aan om het stageld op te halen. Daarna vertrekken we weer voor de derde kanodag.

De derde dag is echt een prachtige route, hier kronkelt de rivier op zijn mooist en zijn de obstakels ook op zijn meest aanwezig, bij een stukje berg ik mijn verrekijker en fotocamera ook maar even op voor alle zekerheid. Tijdens deze periode vliegen er twee Zwarte Spechten vlak over de rivier voor de kano’s langs vechtend met elkaar, prachtig om te zien en ze gaan af en toe laag in een boom zitten langs de rivier op een tiental meter afstand, tja dan mis je de camera wel even 😊

Wilde Eend met jongen, door de rietlanden komen we in open veld aan voor een pauze

We komen ook in een gebied wat meer open met graslanden, en al snel hoor en zie ik mijn eerste Roodmus hoog in de bomen. Daar in de buurt volgen er nog een paar, maar allemaal niet goed voor een foto. Daarna een hele tijd niets meer gehoord, Zo na 1,5 uur varen krijgen we een klein buitje en zoeken daarna een koffieplek op.

Grauwe Kiekendief(vrouw), Ooievaar eet een slangetje en een Paapje

Een Bruine Kiekendief komt mooi langs evenals een paar Kraanvogels. Net als ik in het wc-hokje sta hoor ik vrij dicht bij een Draaihals roepen, als ik er uit kom is die stil, dat is dan nou net jammer. Boeren en Huiszwaluwen vliegen hier rond. Wat verder weg zie ik een Paapje zitten. En de eerste Rietgorzen zijn nu ook te horen en zien. Ook een vrouwtje Grauwe Kiekendief laat zich mooi zien!

De hindernissen worden spannender 😉, Kraanvogels langs de rivier vliegen op, en nog een boom op de weg, en een Roodmus

Als we weer verder varen zie ik 100 meter na het instappen nog een Paapje op een bord zitten vlakbij, en ja nu heb ik de camera niet bij de hand. Twee Kraanvogels schieten omhoog als wij langskomen die stonden in de rivier langs de kant. Nu ook weer een paar Roodmussen achter elkaar en een Grauwe Klauwier(man) die ik beide op de foto kan zetten, wel als bewijsplaatje dan 😉. Een IJsvogel is ook te snel weg voordat je er al in de buurt komt, hij gaat nog even op een rietstengel zitten verderop maar als we naderen vliegt die van de rivier weg.

Roodmus, Grauwe Klauwier, en onze nieuwe mooi kampeerplek met vuurtje

Na nog een koffiestop komen we op onze nieuwe overnachtingsplek aan, het blijkt van dezelfde eigenaren te zijn als die van gisteren, dus weer normaal toilet en eventueel douche. We zetten de tentjes verspreid over het veldje, we zijn de enige dus alle keus, ikzelf plaats mijn tipi tentje met uitzicht op de rivier.

Het was vandaag wel een koudere dag met af en toe een buitje, maar de omgeving maakt het goed, prachtige natuur om ons heen, en de rust, we zijn nog steeds de enigen op het water. Tijdens de tocht heb ik trouwens zeker 6 keer op verschillende plekken Draaihalzen horen roepen.

We eten nog wat, maken er voor de gezelligheid een kampvuurtje bij en drinken nog een lekker glas wijn. Als we ons opmaken om naar onze tent te gaan is het al donker, en net als ik de tent in wil stappen horen we een harde plons, Dat is dus een Bever die hard met zijn staart op het water slaat bij onraad en dan onder gaat. Ik zeg dus al tegen de laatste die het ook hoorde, nou weet ik zeker dat ik op tijd weer op sta.

Woensdag 17 mei

En zo was het ook, om 4 uur ben ik opgestaan om ook hier nog even wat rond te kijken en luisteren en natuurlijk met hoop een bever te gaan zien. Ik kijk eerst even langs de rivier maar hier is verder nog geen Bever te zien. Ik ga wat rondlopen over het terrein en hoor en zie daarbij de volgende soorten: Vink, Zwartkop, Merel, Winterkoning, Tuinfluiter, Tjiftjaf, Fitis, Zwarte Mees, Koolmees, Pimpelmees, Kuifmees, Glanskop, Goudhaan, Vuurgoudhaan, Houtduif, Gekraagde Roodstaart, Zanglijster, Fluiter, Roodborst, Grote Lijster, Grauwe Klauwier, (Noordse) Nachtegaal, Taigaboomkruiper, Rietzanger, Witte Kwikstaart, Wilde Eend, Kleine Vliegenvanger, Bonte Vliegenvanger, Grote Bonte Specht, Zwarte Specht, Boomleeuwerik, Raaf, Grote Zaagbek, Koekoek, Wielewaal en Draaihals.

De Draaihals hoorde ik op een open veld langs het bos roepen, daar zag en hoorde ik ook nog een Bonte Vliegenvanger zingen. Al met al is er voor een vogelaar veel te beleven hier.

Het zou na 6 uur mogelijk weer gaan regenen, dus als de rest nog lekker in de tent ligt begin ik langzaam en stil mijn tent af te breken en haal de buitentent er vast af om even wat te drogen te hangen. Als ik bij de tent ben en de slaapzak in pak hou ik de ogen gericht op de rivier, je weet maar nooit.

En dan ineens komt daar iets aan, yes het is een Bever! Zo rond 4:45 is het en hij zwemt met de stroom mee, en gaat op die manier razendsnel langs me heen, ik sta stil als een standbeeld en zo glijdt hij op een paar meter langs me heen, wat een prachtige beleving, alleen jammer dat de rest het niet meekrijgt. Een deelnemer was er al wel uit en was naar het toilet gelopen wat bovenaan de trappen is, helaas kwam hij te laat terug.

En met wat geluk komt een Bever langs stromen om 4:45

Als het later na 6 uur langzaam begint te miezeren pakken we alles snel in en nemen een lekker ontbijt met de laatste eitjes voor de liefhebbers.

Helaas blijft het regenen en varen we de laatste paar kilometer de rivier af, totdat we bij de sluisjes aankomen, het is 8 uur en de sluis gaat pas om 9 uur open. We besluiten bij de eerste sluis om de bagage er even uit te pakken en de kano voorbij de sluis weer in het water te leggen en van daaruit verder te gaan.

Om 5:15 heerst er nog rust in het kamp, bij de 2e sluis laten we ons ophalen

Bij sluis twee wachten we tot 9 uur en er is nog geen sluitwachter te bekennen. We nemen het besluit om ons hierop te laten halen, we zijn allemaal aardig nat en het is behoorlijk koud met wat wind. We missen nu een stukje over het meer varen en nog een paar sluisjes, maar het is goed zo. En ja wat later komt er een auto aangereden met een sluiswachter, ze laat eerst de geiten even uit de schuur en vraagt dan of we nog door de sluis willen, maar dat hoeft dus niet meer.

Gelukkig kunnen we onder een brug wachten en drinken wat koffie en koeken totdat we worden opgehaald. Aangekomen op de boerderij hangen we alles te drogen bij de tegelmuren die hout gestookt warm worden gemaakt.

En zo eindigen we deze dag met een glas wijn lekker om de open haard terwijl het buiten maar blijft regenen.

Donderdag 18 mei

Vandaag starten we eigenlijk aan het tweede deel van de kanoreis, varen door de Biebrzamoerassen. De tocht bestaat uit twee dagen, waarbij we overnachten aan de rand van het park bij Bialy Grad.

Tijdens het ontbijt heeft een deelnemer het besluit genomen om op de boerderij te blijven, hij was net voor de reis nog hersteld van een ziekte, waardoor de tocht toch iets te zwaar uitpakt. We respecteren en begrijpen zijn besluit. Een andere deelnemer sluit zich daarbij aan, zodat we nog met twee personen zijn voor deze tocht. Liever waren we met zijn vieren gegaan maar begrijpen de beweegredenen, het is zoals het is. Een Bonte Vliegenvanger zingt in de boom naast de boerderij.

Bonte Vliegenvanger, de boot op de aanhanger en even later rijden we het Biebrza Nationaal park binnen met veel verdedigingswerken(bunkers)

En zo pakken we de boel in en laten ons brengen naar het beginpunt op de rivier de Biebrza. Vlak bij de start ligt er nog een man langs de weg in het gras zijn roes uit te slapen, dat is dan weer minder om te zien.

Onder de brug door begint het mooie stuk van de Biebrza rivier met Konikpaarden langs de oever

Het weer ziet er aardig uit, beetje wind en klein zonnetje, de regenjas kan in ieder geval uit 😊. De kano’s liggen er nog niet in of bij de instapplek zit een paartje Klapekster in de bomen en mast, ze hebben daar een nest zo te zien, ik probeer nog een foto te maken, maar dat duurt te lang en er komt er geen vrij te zitten, dus jammer maar we gaan de kano in.

Konikpaarden langs de rivier

Langs de route hoor je weer om de haverklap Grote Karekieten. En na nog geen 100 meter al de eerste Roodmus. In de eerste kilometers zeker een stuk op 10 Roodmussen, het blijft maar doorgaan met “Please to meet you” dat is het riedeltje wat ze zingen. Foto maken blijft op de rivier altijd een uitdaging. Ze zitten vaak hoog in een boom en verder weg of wel dichterbij en dan zit het riet er weer voor 😉

Vogels onderweg: Kraanvogel, Grote Zilverreiger, Roodmus en Bosruiter

Ook Oeverlopers zie ik telkens voor ons uitsnellen langs de kant. Roerdompen hoor je ook om de paar honderd meter en de Roodbuikvuurpad laat zich af en toe horen, maar overdag niet zo massaal.

Verschillende Sterns langs de rietkragen, achtereenvolgens Zwarte Stern, Witvleugelstern en Witwangstern

We stoppen bij een klein strandje waar we even een kop koffie nemen, we hoeven vandaag nog geen 15 km te varen dus kunnen het rustig aan doen. Bij de pauzeplek zie ik al de drie soorten sterns die hier zitten. De Zwarte-, Witvleugel- en Witwangstern en een Kokmeeuwkolonie. Ook Tureluur, Bos- en Groenpootruiter zijn er te zien en horen. Over de rietkragen meerdere malen Bonte Kraaien en Bruine kiekendieven en een Buizerd. Ook Kraanvogels vliegend roepend recht over ons heen, prachtig!

Grote groep Knobbelzwanen

We varen verder, in het riet ook Rietzangers en Rietgorzen en een Waterral hoor ik roepen. Op een gegeven moment zien we een plasje naast de rivier waar een tiental Knobbelzwanen zit. Als we er voorbijvaren zie ik ook een groep prachtige Kemphanen, mannen in alle kleuren.

Mooie groep Kemphanen vliegt er rond

We zetten de kano in de achteruit, maar dat valt nog niet mee, en net als we door veel gedoe goed liggen vliegen de Kemphanen er vandoor, jammer, het waren er wel een stuk of 40.

Links en rechts van de uitkijktoren die vol staat met Engelse vogelaars als we aankomen

De laatste paar kilometer tot de eindstop van vandaag ook weer meerdere zingende Roodmussen. En zo komen we tegen 14 uur bij de uitkijktoren van Bialy Grad aan. De toren staat vol met Engelse vogelaars. We kijken even of het mogelijk is om met de kano door het vaartje langs het pad naar achteren te kunnen varen. Helaas is het helemaal dicht gegroeid en niet mogelijk. We moeten dus met alle bagage een flink stuk lopen en de kano achter laten. Dat moet in twee keer.

De Baltsende Zomertalingen, en Zomertaling met jongen

Vanuit de toren vliegen er ook meerdere Zomertalingen rond, ze zijn aan het baltsen en is ook een prachtig gezicht! Er zwemt ook al een zomertaling met jongen in het water voor de kijktoren.

Andere soorten bij de kijktoren Bruine Kiekendief, Blauwe Reiger, Oeverloper en Zomertaling

We wachten eerst maar tot de mensen zo’n beetje weg zijn. Ondertussen kun je vanuit de hut genieten van tientallen Kemphanen, die soms redelijk dichtbij prachtig zijn te zien. Sommige mannetjes kunnen de hormonen niet meer de baas wat lijdt tot “Kemp” gedrag waarbij ze kun kragen mooi opzetten en af en toe tegen elkaar op botsen. Dit is een genot om naar te kijken, dat zie je in Nederland niet echt meer. Af en toe gaan ze de lucht in en strijken weer neer waarna het spektakel opnieuw begint. Er vliegt ook een Grutto tussen de Kemphanen.

De vliegende Kemphanen met 1 Grutto ertussen

We brengen de eerste helft van de bagage naar de plek waar we zouden moeten kamperen. Op de plek aangekomen lopen er een aantal koeien te grazen, en we zouden door het water moeten om er te komen. Dit gegeven en dat de andere twee lekker bij de open haard zitten en het vooruitzicht op regen vannacht en koude nacht, doet de derde deelnemer ook besluiten dat het mooi is geweest. Ze vindt de tocht van vandaag erg mooi en is blij die gevaren te hebben, maar ziet geen meerwaarde voor de tocht van morgen die ook nog aardig lang is qua kilometers. En zo worden we later opgehaald bij deze plek.

Prachtige boom langs rivier, het vaartje wat dichtgegroeid is, Bord bij de Kijktoren en de koeien bij de kampeerplek 

We spreken af dat de deelnemer bij de bagage blijft die we al verplaatst hebben en dat ik dan naar de kano’s loop en bij die bagage blijf. Zo heb ik daar nog 1,5 uur even lekker kunnen genieten van de Kemphanen met hun gevechten.

Kempende Kemphanen, daar krijg je nooit genoeg van!

Ook Kramsvogels in zomerkleed waren zelfs aan het vechten en prachtig van dichtbij te zien, ik was de enige op de toren. Maar na zo’n 1,5 uur vind ik het ook wel welletjes, de wind is aangetrokken en het is al best fris aan het worden.

Kramsvogels in zomerkleed, die ook aan het vechten zijn!

En op het juiste moment zie ik het busje aankomen die de eerste deelnemer al heeft opgepikt met de bagage. We gooien de rest in de bus en de kano op de kar en rijden terug naar de boerderij.

Baltsende Kemphanen in het Nationaal park Biebrza

We worden met open armen ontvangen door de andere deelnemers en ontmoeten ook de twee nieuwe gasten uit Duitsland, die hier een paar nachten verblijven. En zo vertellen we elkaars verhalen wat we vandaag gezien hebben. De andere twee hebben een fijne rondwandeling door de landerijen in de buurt gemaakt. En zoals de vorige avond eindigen we bij de open haard na een lekkere maaltijd genoten te hebben door de “nieuwe” gastvrouw die vandaag en morgen even de honneurs waarneemt. Het zijn stuk voor stuk erg aardige en lieve mensen, die met blijdschap ons verwennen, wat wij dan weer lekker over ons heen laten komen.

Vrijdag 19 mei

Vandaag hebben we besloten niet meer in de kano te gaan en kiezen uit een van de vele alternatieven die hier gelukkig zijn! Wandelen en fietsen kun je hier genoeg naast kanovaren. We gaan vandaag een mooie boswandeling maken in de bossen bij Grzędy. Het is zo’n 20 minuten rijden voordat je bij de boswachterij aankomt. Daar kopen we een toegangskaartje en krijgen een plattegrond van de wandelingen en kopen we een paar souvenirs. De langste en wel de mooiste route is meer dan 20 km, echter daar moet je tot over de knieën op twee plekken door het water, die doen we dan maar niet.

Wandelen door de bossen die langs de Biebrzamoerassen grenzen met gebiedskaart en oorlogsmonument  

We lopen uiteindelijk 15 km, waarbij je stukken over een vlonder pad loopt die ver het bos in gaan waar je kans maakt op Elanden. Helaas die hebben we niet gezien. De bossen wisellen af met berk en populier en dan weer naaldbomen. Halverwege staan ook nog een paar oude eiken van een paar honderd jaar oud, sommigen zijn vernoemd naar iemand, zo is er eentje naar een professor genoemd uit de 18e eeuw.

De bossen grenzen aan de Biebrzamoerassen en de rivier en maken dus deel uit van de vallei en omgeving. Als je dus helemaal tot het eind loopt kom je bij hoge rivierduinen uit, maar daar komen wij niet dit keer.

Zeer natte bossen van het rode moeras zie bord, aanwijsborden en uitwerpselen van de Eland 

Tijdens de wandeling hoor en zie ik wel weer wat vogels, waarvan de Kleine Vliegenvanger wel weer de bijzonderste is. Daarnaast ook weer veel Fluiters te horen en zien. Als we bijna terug zijn bij de boswachterswoning liggen er wel Eland uitwerpselen net naast het pad, zo lopen hier dus wel zeker rond. De “Tamme” exemplaren die ze hier soms hebben staan in een weide zijn er niet dit keer. Wel een Braamsluiper bij de boswachterswoning. Op de wandelpaden moet je oppassen niet op de vele Bosmestkevers te stappen die erop lopen. En een Ree loopt rustig in het bos te foerageren.

Boswachterswoning, lang vlonderpad, Ree en Bruine Kiekendief

En als we bijna terug zijn op de boerderij vliegt er nog mooi een vrouwtje Bruine Kiekendief boven het gras. Na het eten als het al wat donkerder wordt lopen er nog een Edelhert en Ree achter elkaar aan, onder het geroep van een Noordse Nachtegaal.

De Duitsers waren overigens doorgelopen totdat het water hoog stond en dat was tot op de rivierduinen. Daar hadden ze de pootafdrukken gezien van Wolven, daar liet hij ons een foto van zien. En zo sluiten we deze dag en week af en kijkt iedereen terug op een mooi en bijzondere week, waarbij we wel een paar aanpassingen aan het programma hebben gedaan, maar alles in overleg en op verzoek van de deelnemers. Zij zijn erg tevreden over hoe de reis verlopen was en kijken er met een goed gevoel op terug. En ikzelf heb er ook van genoten in de eerste plaats omdat de deelnemers genoten hebben en ik naast het begeleiden ook nog eens als extra leuke vogels heb gezien.

Zaterdag 20 mei

Om 10 uur worden we weggebracht naar Grajewo, waar we op de bus stappen naar Warschau. De bus doet niet onder voor de trein en is een luxe bus, waarbij we dan langzaam afscheid nemen van het landschap hier in Noordoost Polen. In Warschau gooien we de bagage in de lockers op het station, en hebben zo nog een paar uur de tijd om even door de stad te lopen voor degene die dat wil. We belanden eerst op het terras bij het Hard Rock café, voor een lekker broodje en koffie en eenieder gaat dan even zijn eigen gang. Om 19 uur zoeken we elkaar weer op en gaan nog iets eten om vervolgens om 21:20 in de nachttrein te stappen.

Zondag 20 mei

Om 4:30 uur in de nacht moeten we er alweer uit zijn om een overstap te maken, en uiteindelijk de trein van Berlijn naar Deventer te halen. Redelijk volgens planning komen we richting Nederland, alleen als je denk dat je er bijna bent, stuiten we nog op een extra hindernis. We moeten nog een keer overstappen omdat de trein maar tot Bad Bentheim gaat wegens personeelstekort, of dat nu van Nederlandse of Duitse kant is blijft onduidelijk. Afijn zo is iedereen na 17 uur weer thuis en hebben de foto’s al met elkaar gedeeld.

Wilt u ook wel eens zo'n mooie kanokampeertrektocht in Noordoost Polen maken, kijk dan bij Agro Natura voor informatie en opgave:

Website: https://agronatura.nl/kanoreis-czarna-hancza-en-biebrzamoerassen