Noord Finland en Varanger 2025
Door: Henk de Lange
Alle foto's zijn van Henk de Lange tenzij anders vermeld
Vooraf:
Toen ik een paar jaar geleden foto’s van vlotjes van Koningseiders, Stellers Eiders en IJseenden van een Engelsman voorbij zag komen op Twitter en nog niet in handen van ene Musk, wist ik het al, daar wil ik graag eens heen in de late winter/vroege voorjaar.
Op internet gezocht naar de nodige informatie wanneer je daar dan het beste heen kunt gaan, en dat blijkt dan eind maart begin april. In die tijd is het licht al beter en ligt er nog voldoende sneeuw. En zo heb ik naar mogelijkheden gekeken om een trip te organiseren voor 4 personen om de kosten een beetje in de hand te houden.
In 2024 had ik 4 mensen gevonden, maar helaas lukte het toen niet de juiste periode te vinden waarin we alle 4 konden gaan. De ander drie hebben zich toen aangesloten bij een 7 daagse reis van Birding Breaks.
Nadat ook de Belgen van “Fwiet” er in 2024 zijn geweest en er een bijzonder fraaie uitgave van gemaakt hebben, zie hier nog te verkrijgen, heb ik weer een groepje van 4 personen bij elkaar gekregen. En nu lukt het wel een goede datum te prikken, het wordt een 10 daagse reis, waarvan 2 reisdagen, dus effectief 8 dagen om te genieten in het Hoge Noorden!
Hierboven de plattegrond van het VarangerFjord en Varanger National Park, met de rode stippen is aangegeven waar wij zijn gerweest
En zo stappen wij, Karin Strijker, Menna Dijkema, Gâtske Lijzenga en Henk de Lange op het vliegtuig naar Ivalo in Finland met 1 overstap in Helsinki. Gâtske was een van de 4 die in 2024 ook mee was geweest, maar vond het zo mooi dat ze graag nog een keer mee wou. Hoewel vogels een belangrijk onderdeel zijn van deze reis, vergeten we ook niet van het landschap en hier en daar wat van de cultuur mee te nemen. Het moet van ieder van ons een leuke vakantie worden en niet iedereen is zo erg vogelaar als ondergetekende 😉, ik pas me dan ook wel graag een beetje aan.
Dinsdag 25 maart
Haakbekkenhotel Neljan Tuulen Tupa
Nadat we gisteravond pas in het donker zijn aangekomen bij onze eerste overnachtingsplek, Neljan Tuulen Tupa, het Haakbekkenhotel, genoemd in de vogelwereld ben ik al vroeg wakker. En om een uur of 6 loop ik al buiten en kijk ik bij de “bird feeders” die ze voor het gebouw hebben staan en als een magneet uit de verre omtrek voor ons zeer bijzondere vogels aantrekken in mooie aantallen.
Mannetjes Haakbekken zijn prachtig rood, de middelste boven was wel wat pipsie, oranjerood is 1e winter man, en mannetjes vechten om de beste plek
Zo zijn er 10-tallen Haakbekken te zien, ook enkele Taigagaaien en veel (Grote) Barmsijzen en Witstuitbarmsijzen, enkele Bruinkopmezen en Goudvinken. Ook komen er enkele Rode Eekhoorns langs die nu in de winter meer grijzig zijn.
Eekhoorns lusten ook wel voegelvoer, de voorste zat 1 meter voor me voor het raam, Groenling en Goudvink(man)
Het is genieten, ik sta hier tot 8 uur helemaal alleen te kijken en loop ook even naar de rand van het meer toe, totdat we om 8 uur aan het ontbijt gaan. Na 7:30 wordt het licht iets beter voor fotografie, daarvoor is het eigenlijk nog aan de donkere kant.
1e twee foto's (Grote) Barmsijzen en laatste twee Witstuitbarmsijzen
Grote Bonte specht, man en vrouw, Bonte Kraai, Bruinkopmees, en Matkop.
Ook daar krijg ik haast geen hap door mijn keel, want je zit hier achter de ramen voor de “feeders” en soms op afstand van een meter zitten de Haakbekken voor je neus. Het voordeel is wel dat je hier lekker warm zit, maar nadeel dat er glas tussen zit, waarin als het later wordt steeds meer spiegeling is te zien vanuit het restaurant. Na het ontbijt gaan we naast het restaurant staan waar ook de voorgenoemde soorten zich laten zien. We maken genoeg foto’s gedurende die tijd.
De Taigagaai, een prachtige verschijning
De Matkoppen die hier zitten zijn van een ondersoort N-Europe "borealis", die hebben grijze bovenzijde verenkleed ipv bruine bij onze Matkoppen.
Het bevroren meer voor het hotel, het haakbekkenhotel(foto @Karin Strijker) en model Karin showt onze gespoilerde bolide voor deze week
Korhoenders omgeving Ivalo
Voor vanmiddag heb ik een route uitgezet om te proberen Korhoenders te zien. We rijden hiervoor weer helemaal terug naar Ivalo (zeker 1 uur rijden), waar we dan hogerop richting het noorden rijden, daar heb je de meeste kans op deze soort. Onderweg letten we goed op voor Moerassneeuwhoenders, maar die zien we vandaag niet.
Het riviertje op de heenweg in de sneeuw, wandeling in de sneeuw voor de Korhoen en het riviertje op de terugweg met het zonnetje
Langs de E75 stoppen we bij een riviertje, waar we kans maken op een Waterspreeuw, maar die geeft niet thuis, wel vliegt er in de sneeuw een Taigagaai over de rivier. Op weg 969 zien we de eerste twee Sneeuwgorzen op een scheve rotswand zitten, lekker in een sneeuwbui.
Onze eerste twee Sneeuwgorsjes in een sneeuwbui, waar we toen nog niet wisten hoeveel we die zullen gaan zien
Nadat we op de eerste weg het punt hebben bereikt waar we een bospad in zouden moeten rijden, doen we dat toch maar niet, er ligt te veel sneeuw en stel je voor dat we daar vast komen te zitten. We lopen daar wel een stukje in middenin een dikke sneeuwbui, maar er is verder niets te zien, er vliegen een paar Raven roepend over.
We rijden een stuk terug waar we de afslag nemen richting Veskoniemi en rijden tot daar. Maar pas op de weg terug zie ik nog net in mijn ooghoeken op weg 969 twee Korhoenders hoog op de bomen zitten. Ik rij een stukje terug en zo kunnen we prachtig twee mannetjes zien zitten op de Berkenbomen.
Verbazingwekkend om te zien hoe ze zich daarop staande weten te houden als ze door de wind heen en weer waaien in de boomtop. Jammer genoeg zitten er wel veel takjes voor waardoor een goede foto niet helemaal lukt. Echt prachtig om te zien, de andere drie hebben sowieso nog nooit een Korhoen gezien.
1e twee foto's de Korhoen mannen, zaten verder weg en achter de takken, rechter twee zijn de vrouwtjes
Op de heenweg naar Veskoniemi zien we geen Korhoenders helaas. We stappen bij het meer uit en kijken daar ook even rond. Als we terugrijden gebeurd hetzelfde als op de eerdere terugweg, weer zien we twee Korhoenders in de Berkenbomen zitten. Ditmaal veel beter zichtbaar, en nu twee vrouwtjes. Qua grootte doen ze eigenlijk niet veel onder voor de mannetjes. Opzet van de route geslaagd en twee prachtige waarnemingen van een lastige soort.
Terug rijden we over de E75, waar we nog een vergeefse poging voor de Waterspreeuw doen bij de rivier. Bij “Neljan Tuulen Tupa” aangekomen nog bij de “feeders” kijken, waar inmiddels veel meer mensen staan, daar waar we in de ochtend helemaal alleen stonden.
De meesten komen hier alleen kijken en rijden weer door. Op zich geen probleem natuurlijk, maar de vrouw van het hotel vertelt wel dat er steeds meer mensen naar binnen komen, zich staan te vergapen aan de prachtige vogels achter de ramen en dan niet eens een consumptie nemen. Ik zou zeggen, koop op zijn minst een kop koffie of zoiets, zodat ze deze mooie mogelijkheid voor ons als vogelaars kunnen laten bestaan. Het voer en alle tijd die de mensen er instoppen is ook niet gratis, en het is wel zo hoffelijk.
Noorderlicht foto's de laatste is overigens met het mobiel gemaakt
Na het lekkere eten zien we op de apps dat er kans is om Noorderlicht te zien. We maken onze camera’s klaar voor later op de avond. De vrouw van het hotel loopt even mee naar buiten en zegt ook dat het nu gaat gebeuren. En zo zien we tussen 21:30 en 22:30 het noorderlicht over een brede strook recht over ons heen.
Ik moet wel zeggen dat het er op de foto groener uit ziet dan in het echt, door de langere sluitertijd. We maken wat mooie foto’s ondanks dat het echt wel koud is, en de vingers ook steeds kouder worden. Maar de schoonheid van het fenomeen is de koude vingers waard. Ook met mijn mobiel lukt het om mooie foto’s te maken, gewoon in de nachtstand, maar zorg er wel voor dat je de telefoon goed stil houdt! En met deze indrukwekkende voorstelling stappen we ons bed in.
Woensdag 26 maart
Kamaanen - Vestre Jakobselv
We gaan vandaag naar onze 2e bestemming in Vestre Jakobselv. De route die ik heb uitgezet is langs de rivier “Karasjohka” over weg 970 langs de Finse kant langs de rivier die de grens vormt met Noorwegen.
Grote Barmsijs, 2 x Witstuitbarmsijs en Kleine Barmsijs
Maar eerst genieten we nog even van de vele mooie vogels rondom ons hotel en maken weer voldoende foto’s, nu bij beter licht omdat er een lekker zonnetje is bijgekomen. Nu zien we drie verschillende Barmsijzen, volgens mij is die laatste een Kleine Barmsijs, maar het blijft wel moeilijk deze soort in alle kleden en leeftijden, zelf met de Witstuitbarmsijs kun je er dan nog naast zitten en blijkt het toch een Grote Barmsijs, kijk maar naar de eerste foto.
Haakbekken man rood, vrouw geel
En dan is het ook nog weer even dubbel genieten van de Haakbekken, de knalrode mannetjes en de vrouwtjes zijn meer geel grijzig van kleur. Ooit zat deze soort nog geen kilometer van mijn huis in in 2004. lees hier: Haakbekken in Groningen , dat was echt een spektakel toen, uit het hele land kwamen ze er naar toe!
2 Grote Bonte Spechten, Groenling en Goudvink vrouw
Ook vliegen er 2 Raven langs. Ik spreek nog even een Franse gids, die hier al jaren komt en ik zeg dat we de terugweg eerst richting Kirkenes rijden. Hij zegt dat dit de beste route is om Elanden te zien. Nou ik hoop het, we zullen het zien.
Een van de twee Raven die overvliegen, Rendier onderweg en ook de Huismus zit hier
De Taigagaaien laten zich ook van hun mooiste kanten zien, als die “bandieten” aankomen merk je dat het eerste aan de andere kleinere vogels, zelfs de Haakbekken vliegen even op en gaan in de bomen zitten. Daarna komt alles weer langzaam terug. Ze hebben dus respect voor deze jongens!
Omdat ze zo mooi zijn en voor reuring zorgen een extra blokje Taigagaai 😊
Vanaf “Neljan Tuulen Tupa” rijden we 5 km terug over de E75 richting Inari en slaan rechtsaf, weg 92 op, naar de grens met Noorwegen. We doorkruizen een prachtig landschap met veel open vlaktes. Langs de weg zien we ook een stuk of vier Sneeuwgorzen wegvliegen, helaas vliegen ze uit zicht.
Restaurant “Giellajohka” met "feeders" en veel vogels
Onderweg stoppen we voor een kop koffie in Kielajoki bij “Giellajohka”, hier kun je ook een huisje huren. Vanuit het restaurant zijn hier ook de Haakbekken, Taigagaaien, Barmsijzen en alle andere vogels te zien op de “bird feeders”, net als in “Neljan Tuulen Tupa”. Er staat ook een of andere totempaal.
Witte wegen (foto @Menna Dijkema), overal dierensporen in de sneeuw op de rivier en de eerste Sneeuwhoen (2 foto's @Karin Strijker)
Als we langs de rivier rijden zien we ook onze eerste twee Moerassneeuwhoenen, Karin had ze ontdekt, maar ze zijn schuw en vliegen er meteen vandoor. Op een andere plek een groepje kleinere vogels in de bomen, waaronder Barmsijzen en Groenlingen. De Goudvink hoor je hier ook bijna overal waar even uitstappen dat valt ook op.
Twee Elanden aan de kant van de brede rivier aan de overkant in Noorwegen
Bonte Kraaien en af en toe een Raaf worden ook gezien of gehoord. Ondertussen genieten we van muziek van de Finse folkmuziek groep Värttinä, waar de roots liggen in Karelia. En waar ik persoonlijk een groot liefhebber van ben, heb er wel 9 cd’s van. https://www.varttina.fi
Als we bij Utsjoki de E75 weer kruizen, die vanuit Inari komt, ziet Gâtske aan de overkant op de Noorse kant twee Elanden staan. We kunnen ze prachtig bekijken op grote afstand. Vlak voor Tana Bru gaan we E6 op richting Vestre Jakobselv en zien hier de eerste vrij lopende Rendieren. We stoppen nog even naast het Fjord en zien de zon langzaam onder gaan.
De rivier Karasjohka waarin ook riviertjes uitkomen die bevroren zijn, Varangerfjord bij zonsondergang en een van onze Huisjes (foto's 2 en 4 @Karin Strijker)
En als we aankomen in Vestre Jakobselv, is het al wat donker en zien nog een hele grote groep van 10-tallen Kramsvogels over vliegen op zoek naar een slaapplek, of verder op trek.
Ook nu is er kans op Noorderlicht, en wordt voorspeld dat het tegen 22 uur het mooiste is. Maar als ik om 21 uur even buiten kijk, blijkt het al wel mooi te zijn, ik roep snel Karin en de 2 anderen komen ook al uit hun huisje. Er is nog een beetje te zien , maar achteraf blijkt dat we net het hoogtepunt gemist hebben. Dus vertrouw niet alleen op je apps, maar kijk vooral buiten om de zoveel tijd!
Donderdag 27 maart
Vandaag is de dag van de Husky tocht! Even iets anders dan vogels kijken. Een beetje avontuur hoort er toch ook bij nietwaar 😉. En wat is er dan mooier een slee met honden te mogen besturen door dit geweldige landschap.
Aalscholver, de Zeehond die voor gewenste Otter door moest gaan 😉, andere gewone Zeehond en de vogels die we vandaag alleen op het bord zien
Voor het ontbijt loop ik zelf naar het haventje toe. Overal hoor je hier de Groenlingen en enkele Huismussen en er vliegen enkele Bonte Kraaien rond. Als ik op de brug sta bij de haven, zie ik een Aalscholver duiken in de haven. Aan de andere kant daar waar de rivier uitloopt in het Fjord is het nog half dichtgevroren.
Weg naar de haven en kerkje, havengebied en haven zelf van Vestre Jakobselv
Langs de ijskant in het water zwemt iets, ik maak een paar foto’s en denk in eerste instantie dat ik naar een Otter kijk. En op hetzelfde moment zwemt er net vlak onder mij een Zeehond. Als ik de foto’s bekijk van de eerste blijkt dat toch ook een Zeehond te zijn. Zeehond is mooi, maar had me meer verheugd op een Otter 😊.
Husky tocht
Om 8 uur ben ik terug en gaan we samen ontbijten, daarna maken we ons gereed voor de Huskytocht. De afspraak is om 11 uur melden bij “Varangertunet” ook een goede plek om te verblijven, en via hun heb ik de Husky tocht geboekt. Paul, de beheerder van “Vestre Jakobselv Camping” komt na ons toe. Hij is gebeld door beheerder van “Varangertunet” of we wel tijd komen, want het blijkt nu dat we om 11 uur bij de Husky Farm moeten zijn, en dat is 20 minuten rijden.
We rijden snel naar Varangertunet en horen daar waar we precies heen moeten. We kopen hier meteen drie boeken van “Birding Varanger” waarvan de heruitgave net uit is, had het graag eerder gehad, maar ben er blij mee, een geweldig boek ook van Biotope. Als je hier vogels wilt kijken is dit boek echt een must! Hier te krijgen: Birding Varanger boek.
Het is vlak bij Nesseby waar we een eindje de bergen in moeten rijden. Echter daar gaat iets fout, we hebben de weg wel ingegeven in google maps, maar niet het huisnummer, en het blijkt dat we een zandpad te ver in waren gereden.
Nu is het keren op zo’n pad lastig met al die sneeuw, dus rij ik achteruit. Echter we hebben een soort van hatchback auto met lagere spoilers mee gekregen in plaats van een stationcar die we besteld hadden en het is ook nog eens een automaat terwijl ik handgeschakeld had gevraagd. Het raampje achterin is wat klein en ik zie alleen maar sneeuw. En om een lang verhaal kort te houden loop ik vast in de berm (sneeuwwand), en is het onmogelijk om weg te komen zonder sneeuwkettingen. Ook bij het duwen aan een automaat is er geen beweging in te krijgen.
Met de auto vast in de sneeuw, de oude Volvo stond bij de Huskyman (foto 2 en 3 @Menna Dijkema)
We bellen de Huskyman, a. dat we later komen en b. of hij ons kan helpen hier weer weg te komen. Hij stuurt een van zijn vrienden die in de buurt woont die ons gelukkig uit de sneeuw trekt. En zo kunnen we een uur later de Huskyman ontmoeten.
We verontschuldigen ons voor het gebeuren en danken hem alvast voor de hulp die hij gestuurd had. Ondertussen heeft hij de Honden alvast aan de sleeën gespannen die al klaarliggen. Normaal hoort dit er ook bij dat je zelf de honden aankoppelt.
Hij geeft ons uitleg hoe het werkt en hoe we moeten remmen en sturen, we kunnen de kunst niet eerst afkijken en worden meteen voor de leeuwen (honden) geworpen, wel spannend hoor! Ook Gâtske vindt dat, zij heeft niet zoveel met honden, maar zet haar angst opzij! dat dwingt toch ook bewondering af.
De sleeën staan al klaar en na de uitleg kan de tocht beginnen! (foto 4 @Menna Dijkema)
De Huskyman rijdt voorop, hij heeft maar liefst 14 honden voor zijn slee. Wij volgen met slechts 6 honden. Menna is de eerste op de bok, of noem je dat niet zo? En Gâtske zit in de slee. Ik sta op de andere slee met Karin daarin.
Het weer is goed, niet te veel wind en de honden hebben er zin in net als wij 😊. In het begin gaat het best wel hard voor je gevoel, ook omdat de honden nog vol energie zitten. Het is vooral zaak om in het spoor te blijven, en dat is lastiger dan het lijkt. Vooral als er een hoge wand bij zit, dan is het zaak daar niet tegenop omhoog te gaan met de kans te kantelen.
De honden ploegen door de verse sneeuw, je kunt ze op de blauwe ogen vertrouwen (foto's @Karin Strijker)
Het echt geweldig dit! De stilte, je hoort af en toe alleen het gehijg een beetje van de honden, maar door de dempende werking van de sneeuw is het oorverdovend stil. Ook helemaal geen vogels hier bovenop het plateau.
Bij een lastig stuk waarbij de slee omlaag gaat en daarna een helling op die ook nog eens schuin afvlakt met een steile zijkant moet je alles tegelijk doen. Afremmen, de bocht in sturen en ook zorgen dat je de hoge kant niet pakt.
Menna wordt weer op de been gebracht en we gaan weer verder (foto 1,3,4 @Karin Strijker)
Bij Menna gaat het helaas mis en beland Gâtske in de sneeuw omdat de slee kantelt. Gelukkig heeft Menna de slee nog vast en kan ze de honden laten stoppen. Nadat Gâtske weer in de slee zit gaan we verder. We rijden zo’n 20 km vandaag zei de huskyman.
Husky tocht over gedeelte van de hoogvlakte van het Nationaal park Varanger, boven Nesseby (film @Karin Strijker)
Na het keerpunt wisselen we van rijders, Menna gaat nu in haar slee zitten en daar komt Karin op de bok. Gâtske neemt nu bij mij plaats, die blijft het liefst zelf zitten zodat ik nog een keer de honden mag besturen.
En zo nemen we dezelfde weg terug. Inmiddels is de lucht wat betrokken en komen er ook af en toe lichte sneeuwvlokjes naar beneden. Het is weer net zoveel genieten allemaal.
We zijn weer terug bij de Husky farm( foto's @Karin Strijker)
Ja en als we bij hetzelfde moeilijke punt zijn aangekomen, vliegt ook Karin uit de bocht en schampt Menna een boompje wat haar achteraf een blauwe plek oplevert op haar bovenarm.
Na afloop koppelen we de honden los en brengen ze naar een van de hondenhokken waar we ze aan een ketting leggen. Het maakt daarbij niet uit welke hond in welk hok komt te zitten, wel zo handig 😊.
De honden worden afgekoppeld en allemaal bij een hok aan een ketting gelegd (foto 2 @Menna Dijkema)
We gaan even met de huskyman mee in huis waar we een lekkere bak koffie krijgen. Ondertussen hebben we het over zijn honden waar hij vol passie over praat. Hij doet soms ook mee aan wedstrijden, waar hij dan soms rijdt met 40 honden voor de slee en 4 naast elkaar, dat moet dan toch wel hard gaan lijkt me zo.
En na dit geweldige avondtuur rijden we terug naar onze huisjes om een lekkere douche te nemen en daarna aan te schuiven bij het avondeten welke iedere avond voor ons bereid wordt. De koks zijn twee jonge jongens die uit de Filipijnen komen en ons Filipijnse gerechten laat proeven, nou we kunnen zeggen dat viel allemaal goed bij ons in de smaak! Ze hadden er ook nog eens onrzettend veel plezier in het klaar te maken, Top was dat.
Vrijdag 28 maart
Vandaag doen we de route naar Båtsfjord langs de Tana rivier, ca. 160 km. over de hoogvlakte van het Varangerschiereiland.
De vuurtoren van Vestre Jakobselv (foto @Karin Strijker)
Na het ontbijt gaan we eerst kijken bij het haventje van Vestre Jakobselv, waar naast de brug 3 Paarse Strandlopers foerageren. In de haven zelf zwemt een paartje Middelste Zaagbek en zien we ook een paartje IJseenden. Het mannetje daarvan is echt een prachtige eend met die lange staart!
Paarse Strandlopers, IJseend(man), Zwarte Zeekoet en vliegende Midelste Zaagbek(man) en onder 2 paartjes IJseend
Buitendijks zwemmen nog een paar Middelste Zaagbekken en nog eens 2 paartjes IJseend en een Zwarte Zeekoet. Als we langs het Fjord verder rijden zien we nog wel een paar Eiders en meer Middelste Zaagbekken op het water.
Båtsfjord
Vanaf “Tana Bru” rijden we langs de rivier de Tana, en hier moeten we goed opletten op de palen en draden langs de weg, vooral bij open stukjes land, want hier is de grootste kans op een Sperweruil. Helaas laat deze wenssoort zich nergens zien. Het blijkt dat er geen muizen zijn dit jaar, dus zoekt de Sperweruil zijn heil elders. Verleden jaar hadden ze met de groep waar Gâtske bij was zelfs 5 exemplaren op dit stukje, dat was dan ook weer uitzonderlijk veel. Dit jaar is de Sperweruil hier volgens zeggen nog niet gezien.
Brug van Tana Bru, riviertje onderweg en uitloper Tanafjord met op achtergrond de besneeuwde bergen van de Varanger hoogvlakte
Bij de brug van Tana Bru steekt er een groep van 10-tallen Kramsvogels de rivier over. Bij een riviertje zoeken we nog naar een Waterspreeuw, maar zonder resultaat.
Moerassneeuwhoenen rennen overal
Op het eerste stuk van de hoogvlakte zien we de eerste Moerassneeuwhoenen lopen en vliegen, een stuk of 10 zijn het er. Maar dat waren ze nog niet, wat blijkt achter de bosjes lopen en vliegen zeker 100 Moerassneeuwhoenen, wat mooi zo op die witte hellingen.
Je rijdt haast zo de wolken in, huisjes sneeuwen onder en een man verplaatst sneeuw bij de splitsing ( foto's 1 en 3 @Karin Strijker)
Wat een mooi wit landschap, we zijn allemaal onder de indruk, zo mooi wit allemaal en een grote open vlakte. Bij de splitsing naar Båtsfjord pauzeren we even voor een bakje koffie. De andere kant op gaat richting Kongsfjord/Berlevåg een route die we later in de week mogelijk nog doen. Onderweg zien we ook een groep ijsvissers zitten, die met een ijsboor een gat maken en daar met een touwtje vissen uit proberen te hengelen, zonder hengel overigens 😉. Ook zien we garageboxen midden op de vlakte, daar staan hier de sneeuwscooters ipv auto’s.
Even pauze, ijsvissers op een bevroren meer( foto @Karin Strijker) en Drieteenmeeuwenhotel Båtsfjord
Båtsfjord staat echt bekend als de beste plek om de Koningseider te zien. Er liggen ook 4 drijvende kijkhutten in de haven, die je kunt huren om de verschillende Eiders op ooghoogte te kunnen fotograferen. De webcam van Båtsfjord staat ook gericht op die hutten, en ik heb daar echter de laatste 2 weken niet veel Eiders voor zien drijven. Ik ben dus erg benieuwd.
Vlotje Stellers Eiders, Bonte Kraaien en lachende Drieteenmeeuw 😊
Drieteenmeeuwen
Er drijft een vlotje(zo noemen ze dat) van zo’n 10 Stellers Eiders, de eersten die we zien, nog wel ver weg helaas.. Ook 1 IJseend vrouw en 3 Zwarte Zeekoeten, maar geen spoor van de Koningseider jammer genoeg. In de haven zelf stikt het ook van de Drieteenmeeuwen, hele raamkozijnen zitten er vol mee! Wel een prachtig gezicht overigens, ook zo’n mooie hagelwitte kop met rood/oranje oogring en zwarte poten.
Haven van Båtsfjord, A POD© Båtsfjord en bakkerij ( foto's 1 en 3 @Karin Strijker)
Bij de bakker in Båtsfjord trakteren we onszelf even op een lekker stuk taart met koffie. Daarna rijden we nog het dorp uit naar achteren, waar een van de design vogelkijkhutten staan van “Biotope”. Door de hoeveelheid sneeuw kunnen we er helaas niet komen nu. We rijden weer terug en langs de haven, waar nog een groepje Eiders zwemt en verderop een paar Zwarte Zeekoeten.
We staan boven de A POD© en kijken het Fjord in, over de hoogvlakte zien we de zon langzaam zakken ( foto's @Karin Strijker)
Over de hoogvlakte rijden we nu wat door omdat het nog een eind rijden is. Nog wel even de draadjes af kijken langs de rivier natuurlijk, maar nu ook geen Sperweruil. Als we weer in het Fjord rijden, zoeken we weer de vlotjes af, maar alleen maar “gewone” Eiders. Ook langs de hele kust wel Middelste Zaagbekken op het water en af en toe een Zwarte Zeekoet.
De Otter die even op de kant kwam in het donkere licht
Maar dan ziet Gâtske iets onder duiken, we wachten even en ja hoor er komt een Otter boven water, wat gaaf! Hij komt nog even de wal op en zwemt daarna weer verder. En als dat nog niet genoeg is zwemmen er nog 2 Otters maar wel veel verder op het water, geweldig! Het wordt al wel wat donker dus de foto’s zijn aan de donkere kant, maar dat maakt deze waarneming niet minder bijzonder.
Het was weer een prachtige dag ondanks dat het mij in Båtsfjord wat tegenviel. Het is jammer maar het is zoals het is, vogels kijken is ook meestal maar een moment opname. Als gids/reisleider weet ik er alles van.
Zaterdag 29 maart
Om kwart voor 5 moet ik even naar het toilet, het is al aardig licht en ik stap nog maar even in bed, maar na een paar minuten heb ik het gevoel dat ik even uit het raam moet kijken, dus geef maar toe aan mijn aandrang. En wat blijkt, bij de buurman voor het huisje die overigens al weg is met de auto zit een Sneeuwhaas. Dus mijn voorgevoel was goed 😉.
Sneeuwhaas tegenover ons huisje, Houten stellages waar ze de stokvis(kabeljauw) aan hangen en ook een oud bootje in de haven ( foto 2 @Karin Strijker)
Prachtig wit beest, ik maak snel een paar foto’s en maak Karin maar even wakker zodat zij het ook kan zien. Ik kan toch niet meer slapen nu en besluit me aan te kleden en rijd naar het haventje toe.
Meer Paarse Strandlopers komen aanvliegen, kijk bij de laatste foto eens hoe gecamoufleerd ze zijn
Op de palen zitten Grote Mantelmeeuwen en er zitten een 10-tal Paarse Strandlopers langs de waterkant. Even later komen daar nog eens 80 stuks aanvliegen en bij zitten. Buiten de haven op het Fjord zwemmen weer een paar Middelste Zaagbekken. Ook een groepje van 5 Zwarte Zee-eenden zwemt voorbij.
Grote Mantelmeeuw, ook op ijsschotsjes samen met een Stormmeeuw, Scholekster en Zwarte Zee-Eenden
Wat wel grappig is om te zien dat op kleine ijsschotjes die uit de haven drijven Grote Mantelmeeuwen zitten. Een Aalscholver vliegt voorbij en een vrouwtje van de IJseend vliegt de haven in nadat er een vissersbootje uit is gevaren.
Visser vaart haven uit, vrouwtje IJseend vliegt haven uit, mannetje IJseend en mannetje Middelste Zaagbek
Daarna daalt er wel een mannetje van de IJseend neer op het Fjord. Het sneeuwt inmiddels ook en ik sta een beetje verscholen achter een vuurtorentje om ook uit het zicht van de IJseend te blijven die steeds dichter naar me toe komt zwemmen.
Ik loop terug naar de auto en zie de Paarse Strandlopers gewoon doorscharrelen in de sneeuw. Een eenzame Scholekster staat de sneeuwbui af te wachten.
Route: Vardø - Svartnes - Kiberg - Ekkeroy -Vadsø
Vadsø
Na het ontbijt rijden we naar Vardø, waarbij we onderweg een aantal keren stoppen bij goede plekken om naar verschillende Eiders te zoeken!
Stellers Eider, sommigen druk aan het baltsen
Bij Vadsø aangekomen rij je een stukje vlak langs de haven, en al meteen in het begin als de weg omlaag loopt zie ik meteen de geweldige soort Stellers Eider, mooi dichtbij de kant, een stuk of 8 zwemmen er. De dag kan nu al niet meer stuk!
De vrouwtjes zijn te herkennen aan die twee witte banden achter, mannetje heeft net een plukje mos achterop op de kop
De mannetjes laten voortdurend baltsgedrag zien, geweldig om te zien. Ik twijfel zelf nog steeds welke ik mooier vind de Stellers of de Koningseider. De Stellers is in ieder geval een schoonheid om te zien.
"Onze" thuis Eiders zijn toch ook prachtig om te zien!
Ook zwemmen er wat Wilde Eenden en een groepje Eiders rond en zitten er wat Paarse Strandlopers op de drooggevallen delen voedsel te zoeken. De Paarse Strandloper is de enige strandloper die hier in de winter gewoon blijft. In Nederland verblijven er een klein aantal alleen in de winter.
Rendieren
We rijden verder en zien de nodige Rendieren langs de kant lopen. Als we naar een vlotje Eiders kijken, zit daar mogelijk ook een "duiker" tussen, helaas het is te ver weg. En er wordt ook iets anders gezien.
Gewone Bruinvissen zwemmen het Varangerfjord verder in
Het blijkt een groep van tussen de 20 en 30 Gewone Bruinvissen te zijn die verder het Fjord inzwemmen. Om de beurten zie je telkens de ruggetje met vin boven komen. Heel mooi om zo’n grote groep te zien. Op de voorgrond zwemt nog een groepje IJseenden allemaal vrouwtjes. Iets verder rijdend drijft nog een mooi vlotje van 30 a 40 Stellers Eiders op het Fjord.
Vardø
Aangekomen in de haven van Vardø, kijken we even bij het kantoortje waar je de kaartjes van de boot kunt kopen voor de overtocht naar het vogeleiland Hornøya.
Vlotje Stellers Eiders onderweg, Vardø en havenuitgang
We hadden het er al even over gehad om morgen te gaan met beter weer, maar de twijfel slaat toch toe bij sommigen, zullen we niet alsnog vandaag on 12 uur gaan? Er was veel sneeuw verwacht voor vandaag, maar tot nu toe valt het mee.
Drieteenmeeuwen vliegen af en aan, Groenling zit fier in de wind en Zwarte Zeekoet
De vrouw achter de balie zegt toch dat het morgen beter is om te gaan, waardoor we dat dan toch maar doen. In de Haven zwemt nog een paartje Stellers Eiders.
Ook hier hebben ze containerwoningen, net als bij ons, lekker stappelen!
Hier barst het van de Drieteenmeeuwen, het Drieteenmeeuwenhotel zit tjokvol! En ze zitten ook in alle banden die langs de kant hangen. Op een hek zit een Groenling te zingen in de sneeuwbui.
Design vogelkijkhut van Vardø, waar we even een broodje met koffie nemen met uitzicht op Hornøya, waar hij heen wijst (foto's @Karin Strijker)
We rijden naar het puntje van het Vestervågen toe, waar je tegenover Hornøya staat. Er vliegen o.a. Zwarte Zeekoeten en Kuifaalscholvers langs. Op het water gewone Aalscholver en een groepje van 7 Zwarte Zeekoeten. We eten hier even een broodje met koffie in ook zo’n design hut. Paarse Strandlopers vliegen langs.
Ze ziet wel veel vervallen huisjes of bootjes (foto @Menna Dijkema), vuurtorentje Østervågen en Grijze Zeehond
We rijden daarna naar de andere punt toe naar Østervågen. Hier zwemmen Grijze Zeehonden rond. En ligt hier de vliegroute langs van de Kuifaalscholvers, ze vliegen af en aan naar en van Hornøya. Heel erg ver weg dobberen duizenden eenden, daartussen zitten ook Koningseiders, alleen te ver weg voor de foto, laat staan de foto scherp te krijgen op zo’n afstand. Toch neem ik een paar foto’s en kan daar wel kenmerken zien van de Koningseider, maar ja we willen ze graag zo zien als de Stellers natuurlijk, in ieder geval herkenbaar met de verrekijker, maar dat zit er helaas niet in.
Veel muurkunstwerken op de huizen van Vardø, monument en weg naar Hamningberg gesloten (foto's @Karin Strijker)
Aan de andere kant zien we de nodige bollen van de satellietsystemen die nu worden gebruikt om vanuit de ruimte te kijken wat er zoal aan de overkant in Rusland gebeurd. Het was laatst al op de TV, daar zeiden ze al, mocht Rusland plannen hebben om over te steken dat zij hier het eerst aan de beurt zijn, om die systemen uit te schakelen. Meerdere kunstwerken zijn te zien op de zijkanten van sommige huizen en een vissersstandbeeld.
Svartnes
We doen de route nu terug en nemen nu de tijd in de haventjes te kijken. Als eerste rijden we langs Svartnes en kijken daar op het water en bekijken de vele honderden meeuwen op zoek naar Burgemeesters, die er niet tussen zitten. Op een site had ik al gelezen dat de weg naar Hamningberg tot half mei is afgesloten en inderdaad net voorbij Svartnes eindigt de weg in hoge sneeuwduinen.
Designhut Domen waar we heenlopen (foto's @Karin Strijker)
We rijden nu terug en bij Domen staat weer zo’n aparte designhut, daar lopen we even naar toe, met de roze ramen zien we de sneeuw ook roze.
Kiberg
Bij Kiberg kijken we in het haventje, en daar zwemmen weer prachtig dichtbij een paar Stellers Eiders, die we mooi kunnen fotograferen laag op het water.
Deze foto's van de Stellers Eiders ben ik superblij mee, zo mooi zwommen voor me
Als we een stukje over de muur van de pier lopen zitten er een Paarse Strandslopers. Ook bij Kiberg kennen ze het Drieteenmeeuwenhotel. Op een rek hangen wat vissen te drogen, Stokvis(Kabeljauw).
Paarse Strandslopers, stokvis(Kabeljauw), Drieteenmeeuwenhotel
Als we weer doorrijden dan zien we langs de duinen in de kalere stukjes waar al wat gras is te zien zeker wel 50 Sneeuwgorzen opvliegen en iets verder telkens neerstrijken.
Middelste Zaagbekken en Moerassneeuwhoen
Op het Fjord een tiental Middelste Zaagbekken onderweg te zien. Ook in het sneeuw meerdere Moerassneeuwhoenders onderweg.
Ekkeroy
De volgende stop is bij Ekkeroy, hier zit een zeer grote kolonie Drieteenmeeuwen in de hoge rotswanden. Is eens wat anders dan in de raamkozijnen of die hotels. Ze zijn nog druk bezig met nesten te verbeteren en doen druk aan paarvorming.
Kolonie Drieteenmeeuwen, met Aalschover en Kuifaalscholvers achteraan
Verder achterop zien we nog een 10-tal Kuifaalscholvers en Aalscholvers zitten. Op het water dobberen een stuk of 10 Zwarte Zeekoeten. En langs de kant zit een groepje Paarse Strandlopers met de kop in de veren te rusten.
Een Rendier heef de winter niet overleefd, veel Zwarte Zeekoeten op zee voor de kolonie Drieteenmeeuwen
Vadsø
Als we doorrijden zien we op het Fjord meerdere groepen Eiders en nog een keer een vlotje van 14 Stellers Eiders dobberen. En als we weer bij Vadsø zijn rijden we naar de brug die naar het eiland Vadsoya gaat. Hier zitten 6 IJseenden, als het al wat donkerder begint te worden. Het is al rond vijf uur, dus het eiland moeten we een andere keer doen. En zo rijden we terug naar onze huisjes en nemen maar even een borrel en een douche.
Zondag 30 maart
Vannacht toen ik naar het toilet ging zag ik nog een keer de Sneeuwhaas zitten bij de buurman, die nog niet weg was gereden vandaag. Wij vragen ons ondertussen allemaal af wat die eigenlijk doet dat die er iedere ochtend zo vroeg uit is en dan al weg is. Meestal een uur of 4 in de nacht gaat die weg, waarna de Sneeuwhaas te voorschijn komt. In het huisje waar hij zit, zit geen sanitair, daarvoor moet die naar een ander gebouw, maar zo te zien piest die naast het huisje, waarop die Sneeuwhaas af komt 😉.
Vogeleiland Hornøya
Vandaag gaan we naar het vogeleiland Hornøya en zitten om 7 uur weer aan het ontbijt. Het heeft vannacht toch nog weer goed gesneeuwd, de hele weg is weer wit van de sneeuw, waardoor je iets rustiger moet rijden. Gisteren toen we terug reden was de weg nog helemaal schoon. Onderweg stoppen we niet veel, alleen even als we langs de haven van Vadsø rijden, maar daar zit nu niet veel. Een stuk verder zien we langs het Fjord weer een groep Gewone Bruinvissen zwemmen, nu veel verder uit elkaar en iets minder dan een paar dagen geleden. Ze zwemmen nu het Fjord weer uit de andere kant op.
In de rij voor de boot, de boot en het eiland Hornøya (foto 2 en 3 @Karin Strijker)
Tegen half 10 komen we aan in Vardø en kopen snel 4 kaartjes en sluiten achter aan in de rij wachtenden die naar het eiland willen. Totaal vaart het bootje 3 keer op en neer, omdat er 10 mensen per keer op de boot mee kunnen, doordat er niet meer reddingvesten aanwezig zijn. Er zouden qua ruimte een paar meer op kunnen. Maar goed het is maar 10 minuten varen. Wij gaan met de laatste boot mee, en zetten rond 10:20 uur voet aan wal op het eiland.
Even voorstellen, de drie hoofdbewooners van het eiland van het eiland, Alk, Papegaaiduiker en Zeekoet
We spreken af dat we met de boot van 14:40 terug gaan, zodat we vier en half uur hebben om te genieten van wat we zien, horen en ruiken. Ik laat de foto's per soort zien.
De Kuifaalscholvers heten je als eerste welkom, als je de steiger af loopt zie je meteen ook al de eerste Papegaaiduikers al in de sneeuw, dat wordt genieten! De kuiven van de Kuifaalscholvers zien er hier veel groter uit dan in Engeland. Of het nu komt dat ik daar later in het seizoen ben en de kuifjes dan al wat in het verval zijn geraakt zijn, of niet meer nodig omdat ze al een partner hebben gevonden. Ze zien er in ieder geval geweldig uit!
Kuifaalscholvers zijn ook druk bezig met paarvorming en binding, gaat er soms hard aan toe
Het lawaai en de drukte van de verschillende zeevogels ben ik wel gewend van de Engelse “Farne Islands”, maar hier zitten ze dus in een heel ander uitziende omgeving, rotsen met veel sneeuw.
Papegaaiduikers, blok 1, die ene komt net uit een hol, moet nog even een bad nemen
Het is prachtig het contrast, die donkere vogels met de witte sneeuw en al helemaal als het ook nog even begint te sneeuwen, echt een geweldige ervaring is dit allemaal!
In het begin vliegen er een keer heel veel vogels tegelijk van de rotsen af, iets wat we later niet meer zo massaal zien. Je kunt trouwens ook helemaal naar de vuurtoren lopen, maar daar is nu geen vogel te zien, en het is nogal glad hogerop het pad, wij blijven dan toch maar onder de kolonie heen en weer lopen.
Op het eiland is het kijken en genieten geblazen
Over een afstand van net geen kilometer kun je onder langs de rotsen lopen waarop alle zeevogels zitten. Ze vliegen ook af en aan om nestmateriaal of voedsel op te halen. Ze zijn allemaal druk bezig om een plek te bemachtigen voor het broedseizoen wat binnenkort ook hier begint. De paarvorming is druk gaande en bij de Kuifaalscholvers zie je sommigen al op een nest zitten, ik heb overigens niet gezien, en ook niet goed gekeken of er al eieren aanwezig waren.
Zeekoeten
De Zeekoeten zitten vaak allemaal dicht op elkaar en is de vogel die hier het meeste zit. Je hebt ook een gebrilde versie, maar is verder dezelfde Zeekoet. Wel is het zo dat naarmate je noordelijker komt het aantal gebrilde Zeekoeten toeneemt, dat heb ik ergens gelezen. Waardoor dat precies zo is weet ik zo niet.
Alken, met die mooie belijning!
Naast de Kuifaalscholvers, zie je ook Alken, Papegaaiduikers, Zeekoeten, Kortbekzeekoeten, Drieteenmeeuwen, Zilvermeeuwen en Grote Mantelmeeuwen die hier allemaal broeden.
Naar de Kortbekzeekoeten moet je aardig zoeken, de paar die ik gezien heb zitten hoger op de rotsen. Ze zijn het snelst te herkennen aan de witte streep die ze hebben in het verlengde van hun kortere snavel.
Grote Burgermeester, Raaf en Kortbekzeekoeten
Ik zie ook nog een Grote Burgermeester aan de rand zitten, die vlak nadat ik het tegen de anderen heb gezegd helaas wegvliegt en veel te ver weg neerstrijkt.
Persoonlijk heb ik een zwak voor de koddige Papegaaiduikers, als ze landen ploffen zo neer in de sneeuw en waggelen ze verder, daarvoor nog een extra blokje 😊.
Papegaaiduikers, blok 2
Afijn aan al dit moois komt ook een eind en zo staan we om 15:30 weer allemaal in de haven van Vardø bij het gebouwtje van de kaartjes verkoper. Wat ik wel raar vindt is dat dit gebouwtje nu dicht is en je nergens naar het toilet kunt, ook omdat je op dat eiland ook nergens naar het toilet kan. Daarom was iedereen ook zo snel weg hier toen ze van boord stapten 😊.
Nog een laatste blik op de Puffins (foto 1 en 2 @Karin Strijker), met de snelle boot terug, Gâtske komt bootje later en Karin gaat nog even voor de Puffin
Nadat we ergens lekker koffie met taart hebben gegeten, en onze blazen hebben geleegd gaan we kijken op het langste deel van het eiland Vardø. We lopen een stuk richting Skagen tot aan een sculptuur “Drakkar – Laviathan” geheten.
Drakkar – Laviathan en gewone Zeeappel in mooie kleuren bodembegroeiing
Het vertelt een verhaal over de zee, over migratie van mensen, mythen, schepen, historische gebeurtenissen, hout en walvissen. Het is een hymne aan het Noordpoolgebied, de natuur en de mens. Het beeld is gemaakt van hout wat aangespoeld is. Het ziet eruit als een half Vikingschip/een halve walvis.
Er vliegen hier weer veel Sneeuwgorzen rond, 10-tallen. De hoop is om hier wellicht nog een Koningseiders te zien, maar het mocht ook nu niet zo zijn. Scholeksters langs de kant, een paar Zwarte Zeekoeten en gewone Eiders op het water, dat is wat we zien. Wel vliegt er ver weg een grote groep Stellers Eiders voorbij.
Gedenkplaats “Steilneset”, met vlammende stoel en gedichten galerij (foto's @Karin Strijker),
We rijden daarna ook naar de oostkant van dit eiland daar kijken we bij een Gedenkplaats “Steilneset”. Een kunstwerk waar allemaal gedichten te zien zijn. Het is opgericht ter herdenking van de heksenprocessen van 1621, waarbij 91 mensen werden terechtgesteld na beschuldigingen van hekserij. Het monument is ontworpen door kunstenares Louise Bourgeois en architect Peter Zumthor en werd in 2011 geopend door koningin Sonja van Noorwegen.
Hier vliegen ook weer veel Sneeuwgorzen rond en hier hadden de Italianen die ik sprak bij de boot gisteren nog een paar Koningseiders gezien, maar ja, de ene dag is de andere niet, ze zijn er vandaag niet. Hierna rijden we terug naar ons verblijf in Vestre Jakobselv en stoppen verder niet meer, zien nog wel weer veel Sneeuwgorzen onderweg en een paar Moerassneeuwhoenders en een paar Raven.
Maandag 31 maart
Deze ochtend ga ik samen met Menna eerst om 7 uur naar het haventje van Vestre Jakobselv toe. We gaan om 8 uur ontbijten vandaag. Als we uitstappen zie ik al meteen Sneeuwgorzen, ze vliegen alleen een heel eind weg Ik stel voor om onder een overkapping te gaan staan zodat ze ons niet kunnen zien en waar wij uitzicht hebben op het Fjord met wat gras voor ons, waar de Sneeuwgorzen in komen foerageren, even afwachten dus.
Met wat geduld komen de Sneeuwgorzen lekker dichtbij
Ondertussen doet zich ook een ander fenomeen voor, meer dan 20 Middelste Zaagbekken zijn voor onze neus druk aan het baltsen. Ze zijn heel erg actief zo vroeg in de ochtend.
6 mannetjes Middelste Zaagbek proberen indruk te maken op een vrouwtje met de bruine kop
Prachtig om te zien hoe de mannetjes soms met 6 tegelijk een sprintje inzetten op het water na eerst de nek achterover te hebben gegooid, om indruk te maken op een paar vrouwtjes die ertussen zwemmen.
Middelste Zaagbekken prachtig aan het baltsen
Maar ja de Sneeuwgorzen komen weer langzaam terug en af en toe vlak voor onze neus, het zijn er zeker weer meer dan 100, we worden verwend deze ochtend! En omdat het tijd is, moeten we toch weg en lopen naar de auto toe. Aan de overkant lopen 2 (te-)pietende!" Scholeksters op de havenmuur, en zwemt er nog een vrouwtje IJseend in de haven.
Scholeksters (te-)pietend, je kunt zien hoeveel sneeuw er ligt bij de huisjes, en Eiders bij Vadsø
Vandaag gaan we het iets rustiger aan doen, we moeten nog naar Nesseby toe en naar het eilandje Vadsøya bij Vadsø voor de Sneeuwhazen.
Vadsø
We gaan eerst naar Vadsø, onderweg soms wel vlotjes van meer dan 100 Eiders voor zover je dat op afstand kan zien. Bij de haven in Vadsø aangekomen zitten weer Stellers Eiders, 6 stuks die zich druk aan het wassen zijn.
De badende Stellers Eiders en eentje die uit het water plopt als een badeentje
Filmpje van de foeragerende en baderende Stellers Eiders
Ze zitten op dezelfde plek als 2 dagen geleden, hier is waterinvoer van een buis, die misschien wel wat warmer water naar binnen brengt? Later komt er ook een groepje Eiders bij, en langs de kant strijken een aantal Paarse Strandlopers neer.
Vadsøya
We rijden daarna door naar de brug die naar Vadsøya gaat en stappen hier ook even uit. Hier zwemmen weer een aantal fraaie IJseenden.
IJseenden, vrouwtje in het midden
Als ik iets verder loopt komt er een mannetje onder de wal vandaan waar ik loop, prachtig! Als we later aan de overkant staan zien we dat daar waar ik stond, nog een aantal IJseenden onder die steigers zitten.
We gaan nu een wandeling maken over het eiland in de hoop een Sneeuwhaas te zien.
De mast van de Zeppelin met infobord, Rendieren en wat zit daar verstopt? (foto's @Karin Strijker)
Er staat een grote mast waar ooit een Zeppelin aan vast zat. Deze mast in de vorm van een olieplatform werd halverwege de jaren 20 van de vorige eeuw gebouwd als anker- en lanceerplaats voor luchtlandingsexpedities naar de poolgebieden. De expeditie van Roald Amundsen, Umberto Nobile en Lincoln Ellsworth, die via de Noordpool naar Alaska zweefde in het luchtschip Norge N-1, gebruikte hem voor het eerst in april 1926.
Twee jaar later was het de lanceerplaats voor Nobile's luchtschip, Italia, dat probeerde de reis te herhalen, maar crashte op Spitsbergen. Amundsen crashte met zijn vliegtuig in een reddingspoging de Italiaan Nobile te redden, hij werd hierdoor een nationale martelaar en een held. Nobile heeft het wel overleefd.
De eerste Sneeuwhaas zit nog wat verstopt in de bosjes, maar daarna is het dolle pret, we zien er veel
Terug naar het heden, als we nog maar een paar honderd meter gelopen hebben zien we de eerste Sneeuwhaas er vandoor gaan, gemist voor een foto. We lopen verder en dan zien we er steeds meer. Wat blijkt aan de andere kant loopt iemand met een hond waardoor ze zich verplaatsen en onze richting op rennen.
Groenlingen, tjakkende Kramsvogel en Bonte Kraai en de Zeearend van Nesseby
Achteraan op het eiland bij een groep dennenbomen zitten veel roepende Groenlingen en een paar tjakkende Kramsvogels. Langs de kustlijn foerageren Paarse Strandlopers en op het water dobbert een vrouwtje Stellers Eider. Ook zwemmen er een paar Middelste Zaagbekken. De Raven roepen, maar we zien ze niet, we zien wel Bonte Kraaien.
Koffie met brood, infobord met nou net de mij zo gewenste Koningseider 😉, Stokvis (Kabeljauw) bij Nesseby
Als we het grootste deel van het eiland hebben gelopen en weer bij de auto zijn, kunnen we wel zeggen dat we minimaal 12 tot 15 Sneeuwhazen hebben gezien, geweldig, zoveel had ik niet gedacht. Ze vallen mooi weg tegen de sneeuw, maar vallen wel op als de sneeuw smelt en het groen er door komt.
Ook hier krioelt het van de Sneeuwgorzen, 200 zou makkelijk kunnen, ze vliegen telkens een stukje voor ons uit. Op de picknicktafel bij de auto genieten we van een lekkere bak meegebrachte koffie met een broodje, het was er ook wel tijd voor net na 12 uur.
De Sneeuwhazen gaan er vandoor, maar kunnen niet verder 😊, wat nu? (foto's @Karin Strijker)
Karin en Gâtske zien nog een paar Sneeuwhazen wegrennen en deze gaan aan de rand van de afgrond zitten, de sprong naar de overkant lonkt, maar is net iets te ver weg. ook komen ze hier zelfs nog een paar Rendieren tegen.
Nesseby
Daarna rijden we door naar Nesseby en maken een sanitaire stop bij ons huisje omdat we daar weer langs komen. Onderweg nog weer een groep baltsende Middelste Zaagbekken en overvliegende Kramsvogels.
Vlak voor Nesseby gebeurd het! Menna is in uiterste extase! Ze schiet zowat door het zonnedak heen wat er niet in zit en trekt mij met voorstoel en al haast naar achteren. Ze roept keihard een ZEEAREND!!!!!.
Zeearend o.a. belaagd door Grote Mantelmeeuw en Bonte Kraai
Haar gebedje is uitgekomen hoewel we nog naar het kerkje toe moeten 😉. Op een steen in het water zit een 4e voorjaar kalenderjaar Zeearend zoals ik het inschat. Hij wordt voortdurend belaagd door meeuwen en vliegt weg en landt een stuk verderop. Menna is superblij 😊
Wij rijden nu naar het haventje van Nesseby en zien hem in het grasland zitten, ditmaal belaagd door de Bonte Kraaien. Je hebt het niet makkelijk als Zeearend, altijd maar die pestkoppen om je heen! Ook hier stijgt hij weer op en vliegt er dan vandoor.
Sneeuwgorzen zijn echt massaal aangekomen nu en vast op doortrek
Nu rijden we naar het kerkje toe en daar zitten ook minstens 200 Sneeuwgorzen, het houdt maar niet op. Op zee weer een stuk of 10 Middelste Zaagbekken. Een prachtig mooi wit kerkje overigens. En zo gaan we iets vroeger dan anders terug naar onze huisjes waar we wel toe zijn aan een borrel.
Kerkje van Nesseby met waterig zonnetje, kruizen van graven en klein haventje van Nesseby (foto's @Karin Strijker)
Na het avondeten is er nog lichte kans op Noorderlicht, maar het zet niet echt door en kan de eerste avond bij benadering niet overtreffen, en zo gaan we maar eens op tijd naar bed.
Dinsdag 1 april
Vandaag is de laatste dag dat we hier nog kunnen genieten, morgenochtend vliegen we al vroeg weer terug naar Amsterdam. We rijden straks naar Ivalo terug.
Vandaag is ook de zomertijd ingegaan, lastig om nu weer de juiste tijd te hebben. Tussen Noorwegen en Finland zit ook nog eens een uur verschil. Uiteindelijk komt het er op neer dat we een uur minder hebben als we weer in Finland zijn, wel iets om even rekening mee te houden met de planning 😊.
Ik sta om 6 uur op en ga alleen nog een keer naar Vadsø toe om nog een laatste poging te doen de zeer gewenste Koningseider te zien te krijgen. Ik kan kort zijn, het is helaas niet gelukt.
Eiders en IJseenden
Wel groepjes Eiders en een leuke groep van 8 IJseenden, waarvan 4 mannetjes, dit blijven toch geweldig mooie eenden! Ik rijdt nu naar de overkant en kom achterop het terrein van een oude fabriek, daar zitten veel Drieteenmeeuwen en op het water dobberen een paar Zwarte Zeekoeten. Ook vliegen er Grote Mantelmeeuwen en Zilvermeeuwen rond.
Zwarte Zeekoet, Drieteenmeeuwen en Stellers Eiders, waarvan de laatste omhoog plopt
Ik rij weer terug naar ons huisje en kom nog een keer langs het begin van de haven van Vadsø waar we in het begin telkens Stellers Eiders zagen. Op de heenweg vanmorgen waren ze er niet maar nu zijn ze er wel weer.
Stellers Eiders
Ik geniet nog even van deze prachtige eendjes, die telkens onderduiken en dan als bad eendjes weer naar boven ploppen, geweldig om te zien. 8 zijn het er en in het lichte ochtendzonnetje wat net opkomt.
Op het Fjord nog een hele grote groep Eiders van vele 10-tallen waarvan er ook exemplaren aan het baltsen zijn. Ook steekt er nog een Sneeuwhaas vlak voor mijn auto de weg over. Als ik terug ben heeft Karin ook de Sneeuwhaas nog gezien bij de buurman.
Zonsopkomst, kerkje Nesseby in mooie omgeving (foto @Karin Strijker) en witte rijp aan de boompjes
Na het ontbijt hebben we afscheid genomen van de beheerder en danken we hem voor de goede service hier. We pakken de auto in en gaan onderweg naar Ivalo. We nemen een route eerst richting Kirkenes, een heel stuk langs de andere kant van het Fjord. De route is ca. 300 km, maar we hebben de hele dag – 1 uur dan 😊.
Vlak voor Nesseby laat een Zeearend zich weer zien, mogelijk dezelfde als gisteren. Hij cirkelt langs de rand van het Fjord langs ons heen! Langs de hele route tot aan Varangerbotn miegelt het van de Sneeuwgorzen, ze vliegen echt overal in grote aantallen, Deze vogels zijn de laatste paar dagen massaal aangekomen, ik durf wel te zeggen dat we alles bij elkaar zeker meer dan 1000 hebben gezien, zo veel! Ook de Kramsvogels vliegen in toenemende mate binnen, maar halen het niet bij de aantallen Sneeuwgorzen.
Sneeuwhaas (foto @Karin Strijker), Zeearend en Elanden
Als we nog foto’s maken van het kerkje van Nesseby vanaf de weg vliegen er nog 2 raven door de scene heen. En in een bosje bij de auto zitten een paar Ringmussen tussen de Huismussen.
En terwijl de Sneeuwgorzen aan beide kanten van de weg vliegen, zien we ook nog eens een geweldig grote groep Moerassneeuwhoenders vliegen tegen een bruine helling aan, schat de groep op 150 tot 200. Wat prachtig om te zien, maar ik kan hier helaas niet zo maar stoppen. Dat contract die witte Sneeuwhoenders voor een schuine donkere bergwand langs staat op mijn netvlies gebrand!. Wat had ik daar graag een foto van gehad.
In Varangerbotn geeft mijn routeplanner op de telefoon de verkeerde weg aan, hij wil ons weer richting Tana Bru sturen, blijft lastig als google zelfstandig de route aanpast. Maar goed we keren en nemen zelf de route via de E6 richting Kirkenes.
4 van de 5 Elanden op de foto, ze gaan een eindje verderop zitten, hoewel we aardig op afstand staan op de weg
De Fransman in Kaamanen zei tegen mij dat dit de beste route is voor Elanden. En dat heeft hij niet gelogen. We zien er maar liefst 5 tegelijk, waarvan ik er 4 in een foto weet te vangen 😊. Zoveel hadden we ook weer niet verwacht, prachtige beesten op lange lichte poten die lijken op berken stammetjes. Het zijn vrouwtjes met grotere jongen.
Het is een prachtige weg met zeer mooie baaien. Hier lopen ook veel meer Rendieren dan aan de andere kant. En ook hier nog een paar laatste groepjes Sneeuwgorzen, maar wel veel minder dan aan de andere kant van het Fjord.
Op het Fjord zelf zwemt aan deze kant bijna niets, af en toe een Zwarte Zeekoet, maar geen enkel Eider.
Deze 2 Elanden blijven rustig staaan te eten langs de weg, Rendier en majestueuze volwassen Zeearend
Een stukje verder zien we weer 2 Elanden, als we terug rijden zien we nog net de oren en verdwijnen ze achter de rotsen. En of dat nog niet genoeg was een stuk verder nog eens twee vlak langs de weg. Deze blijven wel rustig staan, geweldig.
En zo draaien we ter hoogte van Vestre Jakobselv aan de overkant van het Fjord af het binnenland in. Hier stoppen we bij een meer waar de bergen prachtig in het gladde water spiegelen, echt adembenemend. En alsof dat nog niet genoeg is stokt de adem nog eens als een prachtig een adulte Zeearend over ons heen cirkelt! In de bosjes hoor je Groenlingen en een Barmsijs.
Meren en baai van het Fjord geven prachtige sfeerplaatjes (foto's @Karin Strijker)
Door het genieten van alles wat we zien komen we erachter dat we door het gedoe in Varangerbotn met de verkeerde route ik daar vergeten ben te tanken. Daardoor hebben we nu geen keuze meer en moeten doorrijden naar Kirkenes zo’n 40 kilometer verder, anders komen we onderweg stil te staan. Het is zoals het is.
In Kirkenes gooien we bij het eerste tankstation de auto vol. Nu we er toch zijn zoeken we even een plek op om koffie te drinken, en daar iets lekkers bij te nemen. In de haven vinden we een visrestaurant we schenken koffie in en nemen er een stuk lekkere taart bij, maar dan bij het afrekenen hebben we een probleem, we kunnen alleen contant betalen. En ja dat hebben we helaas niet, de pin ligt eruit. Zeker gehackt door de Russen 😉, hemelsbreed 10 kilometer verder. We leveren de koffie en taart weer in en gaan teleurgesteld maar verder.
De bergen spiegelen prachtig in het water, stroomversnelling en mooie rivier nog grotendeels besneewd
In de Haven kijken we of hier nog iets zit, maar daar is het ook leeg. En zo rijden we terug en stoppen nog een keer bij het spiegelmeer, waar we dan maar onze eigen koffie met een broodje nemen. Daarna rijden we iets verder terug en stoppen nog even bij de splitsing bij Neiden waar we kijken bij de mooie rivier met de “Skoltefossen Waterfall”, heel erg mooi! Zou hier graag een Waterspreeuw gezien hebben 😊.
Karin gaat nu een stuk rijden en we nemen nu weg 92 en net over de grens in Finland bij een dorpje met dezelfde naam Neiden, 12 km vanaf de splitsing staat een benzinepomp. Achteraf hadden we dan niet naar Kirkenes hoeven gaan, maar goed, achteraf kijk je een koe in de kont.
We rijden weer in Finland, naaldbossen en meren en pauzeplek (foto @Karin Strijker), waar ik ook o.a. Haakbekken zie
Op deze weg ligt sneeuw en je hebt eigenlijk het gevoel dat je alleen maar over een breed bospad rijdt door onmetelijke naaldbossen met af en toe een prachtig nu nog wit besneeuwd meer. Qua vogels zien we hier weinig, ik had misschien nog wel de hoop op Korhoenders of nog mooier een Auerhoen, maar dat wordt hem niet. Het is wel het gebied waar van de Sami waar Rendierenfarms zijn een ook de nodige Husky farms. Het lijkt me een prachtig gebied hier om in de zomer te kanoën.
Als het bord nog 100 km aan geeft naar Kaamanen stoppen we even voor een pauze. Na zoveel bomen wordt je wel een beetje duf en is een frisse neus een welkome onderbreking. En als we er net staan komt in deze stille bossen nu net een sneeuwschuiver aan met veel kabaal. Ik loop even een zijweggetje in om een boom op te zoeken. Als ik daar sta zie ik tussen de bomen door verder weg wat vliegen. Er staat een huisje en daar hangen ook een paar “feeders”. Ik zie hier ook een aantal Haakbekken, Bruinkopmezen, Barmsijzen en Taigagaaien. Ze zitten hier dus wel in de bossen, maar nu verzamelen ze zich bij de feeders.
De weg sluit weer aan een paar km onder Kaamanen, waar we de E75 opdraaien richting Ivalo waar we in een hotel overnachten omdat we vroeg met het vliegtuig weg moeten. Anders hadden we nog een nacht in Kaamanen gezeten, maar de vliegmaatschappij had de vlucht gewijzigd van 14:40 naar 9:15.
Als laatste stop ik onderweg nog een keer bij het riviertje waar we op de heenweg de eerste 2 dagen ook al eens gestopt waren. Nog geen spoor van een Waterspreeuw, maar als afsluiter komt er van ver een vogel aangevlogen. Ik denk eerst aan een Ekster om de manier van vliegen, maar van dichtbij is het een Taigagaai, te laat voor het laatste shot, maar mooi uitzwaaimoment!
Sami eten in het restaurant ter afsluiting (foto @Karin Strijker), laatste 2 vogels naast het hotel (achterop auto's 😉) en rivier voor het hotel (foto @ Menna Dijkema)
Op tijd komen we bij ons hotel aan dat aan de rivier staat, we nemen allemaal een heerlijke douche en gaan daarna lekker eten in het restaurant. Morgen vroeg uit de veren, ontbijten en dan naar het vliegveld en terug naar Schiphol vliegen met overstap in Helsinki.
Weersomstandigheden
Nog even over de weersomstandigheden tijdens deze dagen. We hadden ons goed voorbereid op kou, wind en sneeuw en daar onze kleding op aangepast. In de vroege ochtend vroor het meestal een graad of 8 met een uitschieter naar -15, maar na de zonsopkomst steeg de temperatuur al snel en overdag was het zelfs net boven het vriespunt. Ik heb bijna altijd mijn dunne fleece handschoenen aan gehad zodat ik mijn camera kon bedienen. Mijn dikke wintersport handschoenen helemaal niet gebruikt. Een goede muts is wel echt een must! Aan de kust en op de vlaktes waait over de sneeuw meestal een koud windje.
Wij hebben dus niet zoveel wind gehad, dat is op zich lekker. Het nadeel is wel dat bij weinig wind en rustig weer de Koningseiders, Stellers Eiders en IJseenden in grote getale verder de Barentszee of het Fjord op gaan en dus uit zicht raken van ons. Met name de eerste soort is het ons niet gelukt die goed te zien te krijgen. Als ik een telescoop had meegenomen wel, maar die had ik niet meegenomen vanwege het gewicht en ruimte gebrek, dit moet je dus goed overwegen! Ook door de sneller stijgende temperaturen door de klimaatveranderingen verdwijnen ze denk ik sneller uit de havens. Als ik nog eens een keer ga, zou ik nu een week eerder gaan denk ik.
Conclusie
We zijn het er alle vier wel over eens dat het een geweldige vakantie was in deze witte wereld. Gâtske haar angst voor honden opzij heeft gezet en toch genoten heeft van de Huskytocht net als de anderen. Menna haar euforische moment had met de Zeearend. Karin kon ik wakker maken voor de Sneeuwhaas en ikzelf vond de Stellers Eider echt waanzinnig mooi. Het landschap en de stilte was ook adembenemend en het vogeleiland Hornøya was ook een prachtig moment tussen de vogels en op een meter van een Papegaaiduiker.
Het Haakbekkenhotel zullen we bijna vergeten met o.a. de prachtige Haakbekken en Taigagaaien. Het Noorderlicht was natuurlijk ook een magisch moment! Helaas hebben we geen Sperweruil en Koningseider gezien, de laatste alleen super ver weg en alleen op foto op kenmerken te herkennen door mij.
Dus ja we zullen toch nog eens terug moeten komen ben ik bang 😊. Zelf wil ik nog wel een keer terug, maar wil dan eigenlijk ook eind mei een keer, dan zijn er veel meer vogels te zien dan nu, dan spreek je al snel meer dan 130 nu zaten we rond de 45 soorten. Het is dan wel zo dat je eind mei de Koningseider wel kunt vergeten, dilemma dus, daar gaan we even goed over nadenken.
De volledige Soortelijst Noord Finland en Varanger 2025 vindt u hier in (PDF formaat)
Hieronder nog wat foto's op groot formaat:
Hallo Henk
wat een prachtig verslag met mooie scherpe foto's!
Als ik dit allemaal lees zou ik zo ook wel weer willen!
Jammer van de Koningseider, en de Sperweruil, misschien een reden om nogeens te gaan😉
Bedankt dat je ons laat meegenieten!
Groetjes Kees en Liesbeth
Erg mooi Henk.
Die Haakbekken zijn erg fraai. Nog nooit van gehoord overigens.
Ook die eenden, Steller Eiders, zien er schitterend uit.
Het was vast een heel mooie vakantie voor jullie beiden.
Doe de groetjes aan Karin 😃👍
Mooi en heel uitgebreid verslag Henk
Schitterende foto's.
Veel gezien en gedaan. 🙂 wauw.
Een witte wereld blijft mooi. Een beetje anders dan een skivakantie in Oostenrijk.
Groetjes
Ina